573 Sayılı KHK’dan Günümüze Özel Eğitimde Eğitsel Tanılama ve Değerlendirme: Neredeyiz, Nereye Gitmeliyiz?

Abstract

Bu çalışmada 573 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) yayınlandığı 1997’den günümüze yönetmelik değişiklikleri ve yasal düzenlemeler ışığında, “Eğitsel Tanılama ve Değerlendirme” ve bu konuya ilişkin yapılmış bilimsel çalışmalarda yaşanan değişimler incelenerek, nerede olduğumuz ve nereye gitmemiz gerektiğine ilişkin düşünceler paylaşılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla tarama modeli kullanılmıştır. Tarama için 573 sayılı KHK, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2000-2018 güncellemeleri), Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı (2016) ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) eğitim istatistikleri incelenmiş; üniversite veri tabanları ve Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Tez Merkezinde “eğitsel değerlendirme”, “eğitsel tanı” ve “rehberlik araştırma merkezi” sözcük grupları taranmıştır. 1997’den sonra Türkiye’de gerçekleştirilen 21 tez ve 13 makale olmak üzere toplam 34 araştırma gözden geçirilmiştir. Bulgular, yasalar ve yönetmelikler konusunda ülkemizin sürekli bir değişim içerisinde olduğunu, ancak eğitsel tanılama ve değerlendirmede standart oluşturmanın önemli bir sorun olduğunu göstermektedir. Ayrıca erken tanılamada, sağlık ve eğitim kurumları arasındaki iş birliğinde, RAM) yapı ve işleyiş, nitelikli personel, değerlendirme standartlarının oluşturulması, güncel ve geçerli-güvenilir değerlendirme araçları ve fiziksel koşullar konularında sorunlar göze çarpmaktadır. Bulgular ışığında eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecindeki eksikler belirlenmiş, niteliği artırıcı önerilerde sunulmuştur.