Rusya-Japonya arasında donmuş çatışma bölgesi olarak Kuril Adaları

Abstract

Kuril Adaları Rusya ile Japonya arasında hukuki statüsü henüz belirlenmemiş takım adadır. Kuril Adaları gibi eski Sovyet coğrafyasındaki tartışmalı bölgeler donmuş çatışma bölgeleri olarak adlandırılmaktadır. Rusya donmuş çatışma bölgelerinde statükonun sürmesini, Madalean Grono’ya göre, beş sebepten dolayı istemektedir. Bunlar; Rusya rejiminin çatışma bölgelerinde devam etmesi, Batı ile ilişkiler, jeostratejik, etniklik ve ekonomik sebeplerdir. Kuril Adaları incelendiğinde Rusya’nın, belirtilen sebeplerden dolayı, nihai barış antlaşması istemediği anlaşılmaktadır. Başka bir ifadeyle Kuril Adaları’nın durumu Abhazya, Karabağ veya Transdinyester gibi donmuş çatışma bölgelerinden farklı değildir. Bu çalışmada, Japonya ve Rusya arasında 2. Dünya Savaşı sonrası bir çözüme ulaşamamış Kuril Adaları’nın durumu, donmuş çatışma bölgesi kavramı üzerinden açıklanmıştır. Japonya ve Rusya arasında var olan, fakat politik tartışmalara konu olmayan bir mesele kavramsallaştırılarak literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Çalışmada, döküman analizi ve literatür taraması yöntemi uygulanmıştır. Araştırmayla ilgili birincil ve diğer kaynaklar incelenmiştir. Eski Sovyetlerde, çatışma bölgelerindeki çalışmalar analiz edilmiş ve Kuril Adaları’yla karşılaştırılmıştır. Rusya’nın, kendisinin dahil olduğu kriz bölgelerinde, belli politikalar izlediği ortaya çıkmıştır. İster küçük ister büyük ülkeler olsun, Rusya’nın müdahil olduğu krizleri kontrol ettiği ve bu krizlerin literatürde donmuş çatışma bölgesi olarak tanımlandığı açıklanmıştır. Japonya ile olan Kuril Adaları krizinin de Rusya için donmuş çatışma bölgesi olduğu sonucuna varılmıştır.