Çocuk Edebiyatında Aykırı Bir Tema: Yas ‘Boşluk’ Örneği

Abstract

Edebiyat, kişilerin/ karakterlerin ruhsal durumlarını anlatı yoluyla betimleme amacı gütmektedir. Böylece okur, karakterlerin psikolojik durumlarına yakın temasta bulunmakta, onların yaşam dünyasına katılmaktadır. Bu yönüyle edebî eserler, karakterin psikolojik değişiminin analiz edilebileceği/ incelenebileceği metinlerdir. Çocuk edebiyatı eserleri kayıp ve yas çalışmaları kapsamında sınırlı düzeyde irdelenmiştir. Çeşitli türde kayıp ve kayba uyum sağlama süreci olan yas kavramı hem yaşamın bireysel olarak deneyimlenmesi hem de toplum içinde karakterlerin acı verici deneyimlerle nasıl başa çıktıklarını anlama fırsatı sunmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıyla yapılandırılmış bu çalışmada, Anna Llenas’ın “Boşluk” adlı çocuk kitabı inceleme nesnesi olarak kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak doküman incelemesinin kullanıldığı araştırmadaki veriler “kayıp ve yas” kategorileri doğrultusunda içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre yazar, kitabında kaybın bir çocuğun dünyasında eksikliği nasıl yarattığını; fiziksel, duygusal, bilişsel yansımalarını çizimlerle birlikte betimlemektedir. Sonuç olarak kitapta küçük bir kız çocuğu nedenini bilmediği fakat yaşıyor olduğu kaybıyla yüzleşme, bu yüzleşmeyle birlikte kendisiyle, hayatla ve toplumdaki diğer kişilerle daha yakın ve samimi ilişkiler kurma olanağına kavuşarak belirli ölçüde iyileşme imkânını yakalamış, yas tutarak ve kayıp ile olan ilişkisini yeniden düzenleyerek yaratıcı bir yaşama adım atmıştır.