Toplumların Dijital Dönüşüm Aracı Olarak Yapay Zekâ Çalışmaları: Türkiye’nin ve Türk Devletleri Teşkilatının Yapay Zekâ Kullanımı Üzerine Bir Analiz

Abstract

Yapay zekâ teknolojisinin gelişimiyle birlikte algoritmik devlet, bilgi devleti (i-devlet), yapay zekâ devleti, yapay zekâ bakanlığı, yapay zekâ bürokrasisi, akıllı devlet gibi ülkelerin ve toplumların yönetim süreçlerini de kapsayan birçok alanda yeni kavramlar ve uygulamalar ortaya çıkmıştır. Günümüzde yapay zekâ toplumların gelişimi ve dijital dönüşümünde birinci gündem maddesi olarak yer almaktadır. Yeni iletişim teknolojilerinin sağladığı olanaklarla toplumlarda yapay zekâ rekabeti hız kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin ve Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkelerin dijitalleşme süreçlerinde yapay zekâ alanında yapmış oldukları çalışmaları analiz etmektir. Araştırma, 2010 ve 2022 yılları arasında Google Scholar veri tabanında Türk Konseyi ve Türk Devletleri Teşkilatı hakkında yayınlanmış çalışmalar üzerinde içerik analizi yöntemi kullanımıyla yürütülmüştür. Yapay zekâ çalışmalarının hükümeti ve toplumsal kurumları güçlendirdiği bilinmektedir. Ancak yapay zekâ üzerine yapılan çalışmalar incelendiğinde yapay zekâ ile Türk Konseyi ve yeni adıyla Türk Devletleri Teşkilatını bütünleştiren çalışmaların oranı sadece yüzde 1.72 olarak bulunmuştur. Türkiye’nin e-devlet aşamasında olduğu ve yeni yapay zekâ atılımları ile algoritmik ve akıllı devlet olma yolunda ilerlediği görülmüştür. Bu çalışmanın yapay zekâ, yapay zekâ ve toplum, yapay zekâ ve devlet, dijital dönüşüm alanında yapılacak yeni çalışmalara kaynak oluşturması hedeflenmiştir.