Taşkın Afetlerinin Önceden Tahmin Edilebilirliği; Gümüşhane İlinde Yaşanan Afetlerinin Farklı Yöntemlerle Tahmin Örneklemi
Author:
Yükseler Ufuk1ORCID, Dursun Ömerul Faruk2ORCID
Affiliation:
1. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ PR.
Abstract
Taşkın afeti ülkemizde sıklıkla yaşanan, can ve mal kaybı bilançosu yüksek olan bir afettir. Karadeniz bölgesi ülkemizde en fazla taşkına maruz kalan bölgedir. Bu nedenle bu çalışmada Karadeniz bölgesinin sınırları içerisinde kalan Gümüşhane İlinde 1972, 1974, 2004 ve 2017 yıllarında yaşanan 4 büyük afet TOPSİS, Frekans Oran ve Entropi yöntemiyle tahmin edilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında 9 adet taşkına etki eden parametre kullanılarak risk haritaları çıkarılmıştır. Kurumlarından elde edilen veriler alan oranında noktasal veri çıkarılmıştır. Çıkarılan bu noktasal veriler yöntemlerin risk haritaları ile karşılaştırılmıştır. 4 adet doğrulama metodu ile yöntemlerin doğruluk değerleri tespit edilmiştir.
Çalışma sonucunda taşkına etkili parametreler çoğunlukla yükselti ve yağış olarak belirlenirken bazı havza ve metotlarda bu durum farklılık göstermiştir. Frekans Oran ve Entropi metodu risk haritalarının gerçekle uyumlu sonuçlar verdiği, TOPSİS metodunun ise uyumunun daha düşük olduğu belirlenmiştir. Frekans Oran metodu en yüksek doğruluk değerlerine sahip olmuştur. Bunun nedeni, Frekans Oran metodunun havza öğrenimi sonucu algoritma oluşturmasıdır.
Funder
İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Araştırma Fonu
Publisher
Adiyaman University
Reference21 articles.
1. Samanta, S., Pal, D. K., & Palsamanta, B. (2018). Flood susceptibility analysis through remote sensing, GIS and frequency ratio model. Applied Water Science, 8(2), 66. 2. Natarajan, L., Usha, T., Gowrappan, M., Palpanabhan Kasthuri, B., Moorthy, P., & Chokkalingam, L. (2021). Flood susceptibility analysis in chennai corporation using frequency ratio model. Journal of the Indian Society of Remote Sensing, 49, 1533-1543. 3. Ramesh, V., & Iqbal, S. S. (2022). Urban flood susceptibility zonation mapping using evidential belief function, frequency ratio and fuzzy gamma operator models in GIS: a case study of Greater Mumbai, Maharashtra, India. Geocarto International, 37(2), 581-606. 4. Majeed, M., Lu, L., Anwar, M. M., Tariq, A., Qin, S., El-Hefnawy, M. E., ... & Alasmari, A. (2023). Prediction of flash flood susceptibility using integrating analytic hierarchy process (AHP) and frequency ratio (FR) algorithms. Frontiers in Environmental Science, 10, 1037547. 5. Yukseler, U., Toprak, A., Gul, E., & Dursun, O. F. “Flood hazard mapping using M5 tree algorithms and logistic regression: a case study in East Black Sea Region”, Earth Science Informatics, 1-15. (2023).
|
|