Generalized Procrustes Analysis Method: An Application on Sensory Data

Abstract

Bu çalışmada farklı besleme gruplarında yetiştirilen kuzuların, et örnekleriyle duyusal özellikleri arasındaki ilişkilerin Genelleştirilmiş Procructes Analiziyle (Generalized Procructes Analysis, GPA) değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Duyusal analizde, et örneklerinin sululuk, lezzet, koku, yumuşaklık ve genel beğeniden oluşan özellikleri, 41 yarı-eğitimli (semi-trained) panelist tarafından 1-9 arasında değişen hedonik skala ile değerlendirilmiştir. Buna göre, GPA analizinden elde edilen ilk iki faktör, et örneklerinin duyusal özellikleri arasındaki değişkenliğin yaklaşık %76.74’ünü açıklamıştır. Toplam değişimin açıklanmasında en fazla katkıyı sağlayan ilk faktörün (%40.72) oluşumunda, yumuşaklık, sululuk ve genel beğeni özellikleri önemli rol oynamıştır. Et örneklerine ilişkin hatalar genel olarak birbirine yakın bulunmuştur. Aynı zamanda, GPA’dan elde edilen uzlaşma konfigürasyon haritasında (consensus configurasyon map), panelistler tarafından et örneklerinin açıkça ayırımı yapılmıştır. Bununla birlikte, panelistlerin çoğunluğu duyusal özellikler bakımından et örnekleri arasında bir uzlaşma (consensus) sağlamışlardır. Sonuç olarak, duyusal analiz testleri pek çok çalışmada referans metot olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle duyusal analize katılan panelistlerin, panel davranışlarının incelenmesi ve panelistler arasındaki değişkenliğin azaltılmasında, GPA yöntemi etkili ve alternatif bir çözüm yolu sunmaktadır.