Yehova’nın Şahitleri’nin Cemaat Yapıları ile İbadet Biçimlerinin Sosyolojik Boyutları

Abstract

Yehova’nın Şahitleri 239 ülkede asgari 8,5 milyon aktif mensubu ve her yıl küresel olarak gösterdiği istikrarlı büyüme ile önde gelen dünya dinlerinden biridir. Sosyoloji yazınında Şahitler ekseri, inanç ve örgütsel özellikleri üzerinden ele alınmış, geniş topluma karşıt tavırları bağlamında “sekt” kategorisi altında sınıflandırılmışlardır. Bu yazıda Yehova’nın Şahitleri’nin cemaat organizasyonları “yerleşikleşmiş sekt” ve “aşırı talepkar din” kategorileri üzerinden tartışılacak, bu bağlamda daha az vurgulanmış olan özgün ibadet biçimleri ile yerel cemaat yapılanmaları arasındaki ilişkiye dikkat çekilecektir. Bu makalede söz konusu boyutlar, Yehova’nın Şahitleri’ni ortak kategoriler altında sınıflandırıldığı diğer tüm topluluklardan ayıran kritik boyutlar olarak önerilmekte, istikrarlı küresel büyüyüş başta olmak üzere bir dizi sosyolojik vasıfları bu perspektiften açıklanmaktadır. Çalışma ağırlıklı olarak cemaatin kendi yayınlarının analizine dayanmakla birlikte, birkaç noktada İstanbul Kurtuluş cemaatinden kaynak kişilerin yorumlarından da faydalanılmıştır.