Ticari Açıklık ve Ekonomik Büyüme Bağlantısı: BRICS Örneği

Abstract

Küreselleşmenin yayılma ve yansımasının sorgulandığı dünyada ticari açıklık ve ekonomik büyüme ilişkisi önemini korumaktadır. Geçmişten günümüze çeşitli zaman ve mekân farklılığına dayalı olarak bu ilişkiyi sorgulayan çalışmaların bazılarının negatif ve bazıları ise pozitif ilişki olduğuna dair bulgular sunmaları, bu hususta konsensüs sağlanamadığını göstermektedir. Bu doğrultuda BRICS örneklemi için ticari açıklık ve ekonomik büyüme arasında ilişki olup olmadığının ve varsa bu ilişkinin yönünün tespitiyle diğer araştırmalarda bulunan farklılıkların nedeninin açıklanmasının literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çerçevede çalışmanın amacı, BRICS ülkeleri için 1996-2020 yılları arasında literatür bulgularına ek olarak ekonomik büyüme üzerinde ticari açıklık derecesinin etkisinin ortaya konmasıdır. İlk olarak serilerin durağanlıkları CADF panel birim kök testi ile incelenmiş ve farkında I(1) durağan oldukları görülmüştür. Daha sonra eş-bütüneleşme ilişkisi Westerlund (2007) panel eş-bütünleşme testiyle analiz edilmiş ve değişkenler arasında eş-bütünleşme ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki Eberhardt ve Bond (2009) ile Eberhardt ve Teal (2010) tarafından geliştirilen AMG tahmincisi ile incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular: Dışa açıklık oranı ve döviz kuru değişkenlerinin, incelenen dönem aralığında ekonomik büyüme üzerindeki anlamlı olmakla birlikte pozitif yönlü tesirine karşın doğrudan yabancı yatırımlar değişkenin ekonomik büyüme üzerinde etkisinin istatiksel olarak anlamlı olmadığına dairdir.