Meşru Olmayan Görevler Yazınına Dair Sistematik Bir Derleme ve Kavramsal Model Önerisi

Abstract

Çalışanların mesleki rol tanımlarının dışında kendilerine verilen ve çalışanların “gereksiz” ve “mantıksız” bulduğu görevleri ifade eden “meşru olmayan görevler (MOG)” kavramı özellikle son yıllarda iş stresi ve stres yaratan görev unsurları yazınının önemli bir parçasını oluşturmaya başlamıştır. Bireysel ve örgütsel açıdan önemli sonuçlar doğurmasına rağmen meşru olmayan görevler kavramı Türkiye’deki örgütsel davranış alan yazınında yeteri kadar incelenmemiş, kuramsal ve görgül katkısı tam olarak sunulamamıştır. Yönetim yazınında yeni bir kavram olarak karşımıza çıkan meşru olmayan görevler; çalışanın mesleki rol sınırları içerisinde bulunmamasına rağmen çalışandan beklenen görevler olarak ifade edilebilir. Çalışan kendisinden talep edilmemesi gerektiğini düşündüğü görevleri meşru olmayan olarak görür. Bu durum, kişinin genel iyi olma halini etkileyerek benliğine zarar veren bir stres faktörünü temsil eder ve bu yönüyle diğer mesleki stres etkenlerinden ayrılır. Bu çalışmanın amacı; üretkenlik karşıtı iş davranışı, görev performansında azalma, iş tatminsizliği, mesleki yabancılaşma, örgütte kalma niyetinde azalma gibi birçok olumsuz örgütsel çıktıyla sonuçlanan ve çalışan için ciddi bir mesleki stres faktörü olan meşru olmayan görevler hakkında literatürde yapılmış araştırmaları tüm yönleriyle sistematik ve bütünsel açıdan inceleyerek özgün bir kavramsal model önerisi sunmak ve gelecek araştırmacılar için yol gösterici olabilmektir.