Sankcje gospodarcze we współczesnych relacjach międzynarodowych: nowe przejawy wdrożenia

Abstract

W niniejszym artykule wyświetlono zagadnienia w zakresie sankcji gospodarczych na obecnym etapie międzynarodowych stosunków gospodarczych. Rozwój gospodarki światowej kształtuje nowe podejścia do międzynarodowych stosunków gospodarczych, powstają nowe elementy w relacjach między państwami, ich grupami oraz międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi i finansowymi. Globalizacja nie odpowiada pierwotnym oczekiwaniom, między krajami coraz częściej dochodzi do konfliktów interesów narodowych. W rezultacie szczególne miejsce w śródnowych wyzwań dla nowoczesnego systemu  międzynarodowych stosunków gospodarczych  coraz częściej zaczynają zajmować różnego rodzaju sankcje.  Tatematyka jest przedstawiona w publikacjach naukowców i praktyków, wśród których M.Golliard, G.C.Hufbauer, K.A.Elliot, C.A.El-Ashker, H.Laurila, T.Madies, B.Oegg, J.Ryszka, P.Rudolf, J.J.Schott, V.Sušová-Salminen , H.Schneider, M.C.Steinegger, V.L.Tshubarev. W większości badania te skupione są na prawnych podstawach sankcji gospodarczych, ale ich segment ekonomiczny o nowych cechach pozostaje bez uwagi zgodnie z nowoczesnymi wyzwaniami, wynikającymi z osobliwości rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych. Pozostają problematyczne kwestieja  snegozdefiniowania sankcji, ich specyfiki w międzynarodowych stosunkach gospodarczych, statusu prawnego, legalności stosowania, skuteczności regulacji. Przeprowadzona analiza pozwoliła wyróżnić aspekty, które są niedostatecznie reprezentowane teoretycznie w uzasadnieniu praktycznych działań w tym segmencie zagranicznej działalności gospodarczej. W artykule udowodniono potrzebę odpowiedniego uzasadnienia i ujednolicenia definicji «sankcje». Może to stać się przesłanką zapobiegania nadużyciom poszczególnych państw we własnych interesach i dokonywanie odpowiednich wyjaśnień w ramach prawnych organizacji międzynarodowych, przedewszystkim ONZ. Zaproponowano konkretyzację zasad sankcji międzynarodowych w dokumentach regulacyjnych ONZ i UE, przedstawiono propozycje dotyczące zakresu tych zasad. Zwrócono uwagę na nowe charakterystyczne osobliwości międzynarodowych sankcji gospodarczych, w szczególności nadanie im cech protekcjonistycznych i wykorzystanie agresywnego protekcjonizmu jako narzędzi w promowaniu interesów narodowych odpowiednich państw w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej.