Okul Geliştirme Yaklaşımları ve uygulama Süreçlerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın genel amacı, okul geliştirme yaklaşımları ve uygulamalarının kuramsal gelişim sürecinin sistematik olarak incelenmesi ve değerlendirilmesidir. Araştırmada okul geliştirmenin tarihsel gelişim süreci dönemler halinde incelenmiş ve bu dönemlerdeki okul geliştirme yaklaşımları ve uygulamalarında ‘neyin/nelerin etkili olduğunun’ ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma modeli doküman incelemesi yöntemine göre kurgulanmıştır. Araştırma kapsamında dokümanlar google scholar, ERIC, ProQuest, EBSCO, Dergipark, YÖK Tez Tarama gibi veri tabanlarında ve akademik yayın dijital ortamlarında taranmıştır. Araştırmada 25 tek yazarlı kitap, 48 editörlü kitap bölümü, 56 doktora tezi, 171 makale ve 28 rapor olmak üzere toplam 328 doküman incelenmiştir. Her bir araştırma problemi temelinde dokümanlarda betimsel analiz ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırmada 9 tema 14 kategori elde edilmiştir. Sonuç olarak okul geliştirmede kabul gören ve süreçte etkili olduğu düşünülen yaklaşım ve uygulamaların sırasıyla şunlar olduğu görülmüştür: (1) okulda olumlu ve destekleyici okul kültürü ve ikliminin geliştirilmesi (2) okul müdürünün liderlik rollerinin tanımlanması, (3) öğretmenlerin mesleki bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi, (4) öğretim uygulamaları ve öğrenci öğrenme sonuçlarının geliştirilmesi, (5) öğretmenler arası işbirliği ve yardımlaşmanın teşvik edilmesi, (6) okul öz değerlendirmesi ve veriye dayalı karar verme uygulamalarına yer verilmesi, (7) okul hesap verebilirliğinin sağlanması, (8) okula uzman desteğinin verilmesi, (9) müfredatın değişimi (10) planlı okul gelişimi yaklaşımının benimsenmesi, (11) aile ve toplum desteğinin alınması ve (12) uygulamalarda sürdürülebilirliğin sağlanmasıdır.