An Intellectual on a Mission: Abdullah Jalal Fatah, his dissertation on Kurdish culture (1978) and heritage making inspired by Józef Chałasiński and Polish academia

Abstract

The paper presents a previously unknown doctoral dissertation prepared in the 1970s in Polish by Abdullah Jalal Fatah under the guidance of Polish sociologist Józef Chałasiński. The thesis, entitled ‘Development and Dissemination of the Kurdish Culture in Iraq’, bears the mark of communist ideology but also of Polish heritagisation, in which culture and intellectuals became an important driving force in the process of nation-building and in seeking international recognition. Following David C. Harvey’s definition of heritage, and focusing primarily on its intangible aspects, we suggest that Fatah’s thesis can be read today as an interesting document of Kurdish heritage-making inspired by Polish experience and academic tradition. Abstract in Kurmanji Rewşenbîrekî bi peywir: Evdila Celal Fetah, teza wî ya li ser çanda kurdî (1978) û mîratsazkirina bi îlhama Yuzêf Xalasînskî û akademisyenên polonî Ev nivîsar tezeke doktorayê ya nenas pêşkêşî xwendevanan dike ku di salên 1970î de, ji hêla Evdila Celal Fetah ve û bi çavdêriya civaknasê polonî Yuzêf Xalasînskî, bi polonî hat nivîsandin. Di bin navê ‘Pêşketin û belavbûna çanda kurdî li Iraqê’ de, ev tez nîşanên bandora îdeolojiya komunîst di xwe de vedihewîne, digel mîratsaziya polonî ya ku çand û rewşenbîr tê de rola hêzeke çalakger û bingehîn dileyizin di pêvajoya netewesazkirin û pesenda navneteweyî de. Li gorî pênaseya mîratê ya David C. Harvey, ku bi taybetî li ser aliyên wê yên neguherbar radiweste, em pêşniyazî vê yekê dikin ku teza Fetah wek belgeyeke balkêş a mîratsazkirina kurdî bi îlhama tecrube û adeta akademîk ên polonî bê xwendin. Abstract in Sorani Rewşenbîrêk be peyamêkewe: ‘Ebdullah Celal Fetah, doktoranamekey le ser keltûrî kurdî (1978) û kelepûrsazî le jêr karîgerî Yuzêf Xallasînskî û ekadimyay pollend de Em nûsîne basî le doktoraname nenasrawekey ‘Ebdullah Celal Fetah dekat ke le sallekanî 1970 da be zimanî pollendî û be serpereştî komellnasî pollendî Yuzêf Xalasînskî bû. Nawnîşanî doktoranameke, ‘Geşesendin û bellawbûney keltûrî kurdî le ‘Êraq’, karîgerî aydyolojyay komînîzim û kelepûrî pollendî le ser diyar e. Têda keltûr û roşnbîran bûn be hêzêkî cullêner bo prosey nîştîmansazî û danpyananî nêwdewlletî. Bepişbestin be pênasey kelepûrî Devîd Harvî we be giringîdan be layene bercestenekrawekanî, pişnyardekeyn ke doktoranamekey nawbraw le êsta da babetêkî benirx debêt leser kelepûrsazî le jêr karîgerî ezmûnî ekadîmyay Pollenda de. Abstract in Zazaki Roşnvîrêko bimîsyon: Ebdullah Celal Fatah, bi îlhamê Józef Chałasińskî akademîsyenanê Polonya tezê ey ê doktora derheqê kulturê kurdan (1978) û mîrasviraştoxîye de No nuşte tezê doktora ke verê cû nêamebî zanayene û 1970an de binê rayberîya sosyologê polonî Józef Chałasińskî de hetê Ebdullah Celal Fatahî ra bi ziwanê polonkî ameyo nuştene, ey pêşkêş keno. Tezê bi sernuşteyê “Îraq de Averşîyayîş û Vilabîyayîşê Kulturê Kurdan” hem wayîrê nîşanê îdeolojîya komunîstan o hem kî yê mîrassazîya polonan o ke tede kultur û roşnîvîrî benê hêzê averşîyayîşî yo muhîm seba prosesê neteweviraştişî û girewtişê tesdiqê mîyanneteweyî. Goreyê tarîfê mîrasî yê Davîd C. Harveyî û bi giranîya hetanê ci yê nemadîyan ser o, ma pêşnîyaz kenîme ke tezê Fatahî yo ke hetê tecrube û edetanê akedemîsyananê polonan ra îlham girewto, ewro sey belgeyê mîrasviraştoxîya kurdan o balkêş bêro wendene.