Kızartma ile Oluşan Isıl Proses Kirleticileri ve Sağlık Etkileri
Author:
Şahin Kezban1ORCID, Bilici Saniye2ORCID
Affiliation:
1. BANDIRMA ONYEDİ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ, TOPLU BESLENME SİSTEMLERİ ANABİLİM DALI 2. GAZİ ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ, TOPLU BESLENME SİSTEMLERİ ANABİLİM DALI
Abstract
Kızartma yöntemi, bilinen en eski pişirme yöntemlerinden biridir. Kızartılmış besinler lezzet, renk, doku ve görünüm gibi organoleptik ve duyusal özellikleri sayesinde tüketiciler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Kızartmada kullanılan yağın türü, yağ asidi bileşimi ve niteliği oldukça önemlidir. Çünkü kızartma süresince sıcaklık, nem ve oksijene bağlı olarak birçok kimyasal reaksiyon meydana gelmektedir. Bu reaksiyonların ilerlemesi ile ısıl proses kirleticileri olarak adlandırılan ve kanser başta olmak üzere obezite, kardiyovasküler hastalıklar gibi birçok sağlık problemi ile ilişkilendirilen; akrilamid, 3-kloropropan-1,2-diol (3-MCPD), glisidil esterleri (GE), polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH), trans yağ asitleri (TYA) ve furanlar oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, güncel araştırmalar doğrultusunda kızartma amaçlı kullanılan yağ türlerini ve bileşimini incelemek, kızartma işlemi sonucunda oluşan ısıl proses kirleticilerinin sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirmektir.
Publisher
Bursa Uludag University
Reference73 articles.
1. Abdulwaliyu, I., Okoduwa, S. I. R., Sangodare, R., Arekemase, S. O., Batari, M. L. and Muhammad, A. 2022. Review of studies on palm-oil consumption in relation to risk of cardiovascular diseases. Journal of Nutrition and Food Security, 8(1):137–151. 2. Aladedunye, F. 2016. Toxic contaminants of thermo-oxidatively processed edible oils/fats. Lipid Technology, 28(7):117–121. 3. Alasalvar, C., Amaral, J. S. and Shahidi, F. 2006. Functional lipid characteristics of Turkish tombul hazelnut (Corylus avellana L.). Journal of Agricultural and Food Chemistry, 54(26):10177–10183. 4. Alexander, J., Benford, D., Cockburn, A., Cravedi, J.-P., Dogliotti, E., di Domenico, A., Luisa Fernández-Cruz, M., Fink-Gremmels, J., Fürst, P., Galli, C., Grandjean, P., Gzyl, J., Heinemeyer, G., Johansson, N., Mutti, A., Schlatter, J., van Leeuwen, R., van Peteghem, C. and Verger, P. 2008. Polycyclic aromatic hydrocarbons in food -scientific opinion of the panel on contaminants in the food chain. EFSA Journal, 6(8):724. 5. Ali, M. A., Islam, M. A., Othman, N. H., Noor, A. M. and Ibrahim, M. 2020. Effect of rice bran oil addition on the oxidative degradation and fatty acid composition of soybean oil during heating [pdf]. Acta Scientiarum Polonorum Technologia Alimentaria, 18(4):427–438.
|
|