Bitkisel Atık Yağın Bir Termoelektrik Modülde Pasif Soğutucu Olarak Kullanılabilirliğin Deneysel İncelenmesi

Abstract

Çevreye kontrolsüz olarak bırakılan her atık başta insan sağlığı olmak üzere tüm canlılara zarar vermektedir. Özellikle su kirliliğine neden olan atıklardan bir tanesi de bitkisel atık yağdır. Bitkisel atık yağ, biyolojik ve/veya kimyasal bir takım işlemlerden sonra tekrar kullanılabilmektedir. Ancak fiziksel olarak basit bir süzme işleminin dışında herhangi bir işleme tabi tutulmadan doğrudan tekrar kullanımına rastlanmamaktadır. Termoelektrik jeneratör (TEJ) güneş enerjisi gibi bir ısı kaynağı ile elektrik üretebilen elektronik bir parçadır. TEJ aynı zamanda sessiz ve güvenli olmaları nedeniyle de tercih edilebilmektedir. TEJ’in iki yüzeyi arasında meydana getirilen sıcaklık farkı ile elektrik üretimi gerçekleşmektedir. Çeşitli soğutma teknikleri ile söz konusu sıcaklık farkının arttırılması ile üretilen elektrik artmaktadır. Bundan dolayı uygulanan soğutma teknikleri TEJ için önemlidir. Bu çalışmada güneş enerjili ısı borusu ile ısıtması sağlanan bir TEJ için pasif soğutma uygulanmıştır. Pasif soğutucu olarak genel geri kazanım yöntemlerinden farklı şekilde sadece fiziksel bir süzme işlemine tabi tutulan bitkisel atık yağ kullanılmıştır. Güneş simülasyonu ile yapılan deneylerde 75 dakika boyunca pasif soğutucunun etkisi incelenmiştir. Referans olarak kabul edilen duruma göre soğutucu akışkan olarak kullanılan bitkisel atık yağ ile iki yüzey arasındaki sıcaklık farkının yaklaşık %5 arttığı görülmüştür. Açık gerilim miktarı karşılaştırıldığında referans ile 0,452V üretim sağlanırken bitkisel atık yağ kullanımı ile 0,476V üretim sağlanmıştır.