Abstract
<b>Cel.</b> Celem pracy była analiza zależności między objawami zaburzeń zdrowia psychicznego
u matek dzieci z zaburzeniami należącymi do spektrum autyzmu (ASD) a stosowanymi
przez nie stylami radzenia sobie ze stresem, poczuciem koherencji i oceną funkcjonowania
emocjonalnego i behawioralnego u dziecka.
<b>Materiał.</b> Badaniami objęto 70 kobiet wychowujących dzieci z diagnozą lekarską zaburzeń
należących do spektrum autyzmu (ASD).
<b>Metody.</b> W pracy zastosowano nastepujące metody badawcze: ankietę własnej konstrukcji,
Kwestionariusz Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28, autorstwa D. Goldberga, Kwestionariusz
Radzenia Sobie ze Stresem (CISS), autorstwa Endlera i Parkera, Kwestionariusz
Orientacji Życiowej SOC-29, autorstwa Antonovsky’ego, Zestaw Kwestionariuszy do Diagnozy
Zaburzeń ze Spektrum Autyzmu (ASRS) autorstwa S. Goldsteina i J. A. Naglieri,
Kwestionariusz Mocnych Stron i Trudności (SDQ), R. Goodmana.
<b>Wyniki.</b> Stwierdzono występowanie istotnych statystycznie zależności między zaburzeniami
zdrowia psychicznego matek dzieci z ASD, określonymi na podstawie kwestionariusza
GHQ-28 a preferowanym przez nie emocjonalnym i unikowym stylem radzenia
sobie ze stresem, niskim poczuciem koherencji i nasilonymi objawami zaburzeń obserwowanych
u dziecka, mierzonych: kwestionariuszem do Diagnozy Zaburzeń ze Spektrum
Autyzmu (ASRS) i Kwestionariuszem Mocnych Stron i Trudności (SDQ).
<b>Wnioski.</b> 1.Istotne zależności występują między emocjonalnym i unikowym stylem radzenia
sobie ze stresem a nasilonymi objawami zaburzeń zdrowia psychicznego u badanych
matek; 2. Znaczące zależności występują między niskim poczuciem koherencji a nasilonymi
objawami zaburzeń zdrowia psychicznego u matek; 3. Istotne zależności występują
między nasilonymi objawami zaburzeń ze spektrum autyzmu, mierzonymi ASRS
i trudnościami w funkcjonowaniu emocjonalnym, mierzonymi SDQ u dziecka a nasilonymi
objawami zaburzeń zdrowia psychicznego u badanych matek.
Reference47 articles.
1. Abbeduto, L., Seltzer, M. M., Shattuck, P., Krauss, M. W., Orsmond, G., & Murphy, M. M. (2004). Psychological well-being and coping in mothers of youths with autism, Down syndrome, or fragile X syndrome. American Journal of Mental Retardation, 109(3), 237–254.
2. Al-Towairqi, W., Alosaimi, W., Al-Zaidi, S., Helmy, F. F., & Al-SherifInt, E. (2015). Depression among mothers of autistic spectral disorder children. International Journal of Contemporary Pediatrics, 2(2), 119–126.
3. Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Warszawa: Fundacja IPN.
4. Antonovsky, A. (1997). Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. In: Heszen- Niejodek, I., Sęk, H. (Eds.) Psychologia Zdrowia (pp. 206-231). Warszawa: PWN.
5. Argumedes, M., Lanovaz, M. J., & Larivée, S. (2018). Brief Report: Impact of Challenging Behavior on Parenting Stress in Mothers and Fathers of Children with Autism Spectrum Disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 48(7), 2585–2589.