Biznes w kulturze – kultura w biznesie. Strategie rozwoju jednostek kultury w kontekście trendów występujących w ich otoczeniu

Abstract

Współczesną gospodarkę charakteryzuje zmienność, złożoność i nieprzewi- dywalność, a lata 2020-2021 zostały dodatkowo zdominowane przez światową pandemię koronawirusa, która wywarła wpływ niemal na wszystkie aspekty życia i działalności gospodarczej na całym świecie, powodując, że zarówno sto- pień niestabilności, jak i niepewności jest niezwykle wysoki. Aby za tą złożono- ścią nadążyć i umiejętnie się do niej dostosować, konieczne jest wprowadzenie zmian w działaniach strategicznych wielu podmiotów oraz funkcjonowaniu ca- łych gospodarek. Zmiany zawsze były nieodłączną cechą rozwoju ludzi i organizacji. Współ- cześnie jednak pojawiło się nowe zjawisko: bezprecedensowa głębia, wielo- płaszczyznowość oraz szybkie tempo zmian technologicznych i społecznych, jakie zachodzą we współczesnych czasach przy równoczesnym wpływie global- nego kryzysu pandemicznego. Zestawienie działania wielu światowych trendów gospodarczych, w tym wysokiej dynamiki zmian z jednej strony i kryzysowego wyhamowania gospo- darki z drugiej strony, wywarło również ogromny wpływ na funkcjonowanie sektora kultury i sztuki, który w dużym stopniu był objęty, i nadal jest, znacz- nymi obostrzeniami oraz ograniczeniami wynikającymi z wprowadzonego lock- downu. Konieczność poradzenia sobie z tą specyficzną i jakże trudną sytuacją stała się inspiracją do wyboru problematyki VIII Ogólnopolskiej Konferencji: „Biznes w kulturze – kultura w biznesie” pod tytułem „Strategie rozwoju jedno- stek kultury w kontekście trendów występujących w ich otoczeniu”, zorganizo- wanej w listopadzie 2021 r. przez mgr. Jerzego Stasicę – kierownika Zespołu Pieśni i Tańca „Silesianie” oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. Jej pokłosiem są rozdziały prezentowane w niniejszej monografii naukowej, która jest już szóstą z serii monografią poświęconą funkcjonowaniu, działalności i finansowaniu jednostek oraz instytucji kultury. Celem publikacji jest identyfikacja wpływu współczesnych trendów wystę- pujących w otoczeniu na strategie funkcjonowania sektora i instytucji kultury, a tym samym prezentacja sposobów radzenia sobie z tą niekorzystną sytuacją w tych nietypowych warunkach. Jego realizację oparto na źródłach literaturo- wych, danych statystycznych, a także, ze względu na aktualność problemu, licz- nych publikacjach prasowych i internetowych. 6 Treść opracowania tworzy dwanaście rozdziałów, których autorami są pra- cownicy naukowi oraz młodzi doktoranci rozpoczynający dopiero swą karierę naukowo-dydaktyczną. W swoich rozdziałach poszczególni autorzy poruszyli wiele kwestii zwią- zanych z reakcją podmiotów w sektorze kultury na trendy wynikające z global- nego, dynamicznego, a zarazem kryzysowego otoczenia gospodarczego. Autorzy zwrócili uwagę na ogólne związki w obszarze kultura – strategia i zarządzanie. Zaprezentowali strategie wykorzystywane przez instytucje kultury jako reakcje na występujące trendy, zwracając uwagę na zauważalne elementy strategii dywersy- fikacji, strategii marketingowych czy też strategii budowania relacji z klientami. Zwrócono także uwagę na występujące w instytucjach kultury strategie finanso- wania. W rozdziałach można znaleźć ponadto charakterystykę współczesnych trendów, takich jak wielokulturowość i jej wpływ na strategie rozwoju jednostek kultury. Pojawił się również wątek potrzeby wdrożenia mierników kultury, kwe- stia raportowania oraz deficyt badań w instytucjach kultury w kontekście tren- dów występujących w otoczeniu. Całość domyka rozdział dotyczący chińskiej kultury biznesowej. Publikacja ta dzięki połączeniu różnych wątków uwzględniających, z jednej strony, różnorodne trendy wynikające ze zmian otoczenia, a z drugiej strony reakcję podmiotów z sektora kultury na te trendy, daje wieloaspektowy pogląd na strategie wdrażane i wykorzystywane przez instytucje w sektorze kultury, wywołane występowaniem tych trendów. Monografia jest skierowana przede wszystkim do studentów uczelni eko- nomicznych. Jej odbiorcami mogą być ponadto zarówno pracownicy naukowi, teoretycy, jak i praktycy – menedżerowie związani na co dzień z prowadzeniem jednostek i instytucji kultury, którzy aktualnie borykają się z koniecznością po- dejmowania nowych działań i wdrażania zmian w funkcjonowaniu swoich jed- nostek. Korzystając z przywileju redaktorów przedstawionej monografii, chciałyby- śmy w tym miejscu podziękować członkom zespołu redakcyjnego oraz wszyst- kim współautorom za ich udział, wkład oraz zaangażowanie. Licząc na zaintere- sowanie i przychylne przyjęcie niniejszej monografii naukowej, chcemy polecić jej teksty o ciekawej, zróżnicowanej oraz niezwykle aktualnej tematyce nie tylko studentom, naukowcom, teoretykom, ale i praktykom/menedżerom zarządzają- cym jednostkami kultury w Polsce