Recaizade Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası isimli romanı ile F. Scott Fitzgerald’ın Muhteşem Gatsby isimli romanının özenti ve hayal kırıklığı kavramları açısından incelenmesi

Abstract

Edebiyatın en önemli özelliklerinden biri eserlerin geçtiği döneme dair okuyucuyu aydınlatmasıdır. Karşılaştırmalı Edebiyat ekolü farklı ulusların aynı türdeki eserlerini inceleyerek eserler arasındaki benzelik ve farklılıkları ortaya koyar. Bu çalışmada Recaizade Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası (1897) isimli romanı ile F. Scott Fitzgerald’ın Muhteşem Gatsby (1925) isimli romanı özenti ve hayal kırıklığı kavramları açısından incelenmektedir. Recaizade Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası romanı Tanzimat Dönemi’nin lüks yaşamını ve F. Scott Fitzgerald’ın Muhteşem Gatsby isimli romanı Amerika Birleşik Devletleri’nde 1920’lerdeki lüks yaşamını anlatır. ABD’nin “Caz Dönemi” olarak da bilinen 1920’ler partilerin, lüks yaşamın ve otomobillerin popüler olduğu bir dönemdir. Tanzimat ise halk arasında bir kesimde batılılaşma arzusu şeklinde kendini göstermiştir ki bu batılılaşma içi boş ve yanıltıcıdır. İki romanda da lüks yaşantı mutluluk getiren bir yaşam biçimi olarak görülmez ve lükse özenme felaket getirir. Bu çalışmanın çıkış noktası çalışmayı yapan araştırmacının iki eser arasında dönemin lüks yaşantısını tasvir etmek açısından çarpıcı benzerlikler keşfetmesi olmuştur. Bu çalışmanın önemi ise alanda yapılan literatür taramasında her iki eseri aynı anda ele alan (bu çalışma haricinde) sadece bir araştırmaya rastlanmış olmasıdır. Oysa ki iki ulusun edebiyatında temel taşları olan bu iki eser daha fazla akademik çalışmayı hak etmektedir. Bu nedenle bu çalışma ortaya çıkmıştır ve iki eseri dönemin olay ve olgularına atıfta bulunarak özenti ve hayal kırıklığı kavramları açısından ele almaktadır.