Metaverse: Bir Metafor Çalışması

Abstract

Metaverse, Facebook'un 2021 yılında kurumsal kimliğini Meta olarak yeniden adlandırması ve bu teknoloji için 10 milyar dolar yatırım yapmayı planladığını duyurmasıyla birlikte gittikçe popülerleşen bir kavram haline gelmiştir. Gelecek için vaad edilen potansiyelleri nedeniyle metaverse, akademik çalışmaların da ilgi odağı olan bir çalışma konusudur. Bu çalışma üniversite öğrencilerinin Metaverse’e yönelik algılarının, “metaforlar” aracılığı ile ortaya çıkarılmasını amaçlayan olgubilim (fenomenoloji) deseninde yürütülen nitel bir çalışmadır. Araştırmaya Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde öğrenim gören 170 üniversite öğrencisi katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan bir form kullanılmıştır. Veri toplama aracının ilk bölümü demografik bilgilerden oluşmakta, ikinci bölümünde ise Metaverse kavramına ilişkin metaforik algıları belirleyebilmek amacıyla “Metaverse………gibidir. Çünkü…………” ifadesi yer almaktadır. Veri toplama aracının giriş kısmında metafor çalışmalarının nasıl doldurulacağına ilişkin örnek bir ifade yer almaktadır. Çalışmadan elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Öğrenciler tarafından oluşturulan metaforlar içerik analizine tâbi tutularak ortak özellikleri ve benzetme odakları dikkate alınmış ve kategoriler oluşturulmuştur. Katılımcılar tarafından Metaverse ile ilgili oluşturulan metaforlar incelendiğinde, “kurgu odağı”, “bilinç dışı odak”, “sanal odak”, “hayal odağı”, “dünya odağı”, “ticari odak”, “oyun odağı”, “distopik odak”, “gelecek odağı” ve “dijital ağ odağı” olmak üzere 10 farklı kategori ortaya çıkmıştır. Her kategoride yer alan kodlar katılımcıların gerekçeleri ve numaralarıyla birlikte sunulmuştur. Ayrıca tabloları yorumlarken çeşitli öğrenci görüşlerine yer verilmiştir. En çok metafor üretilen kategori “sanal odak” olarak belirlenmiştir. Belirtilen kategoriler dışında bazı metaforlar ise gösterge, ilaç, yeryüzündeki gerçeklik, robot insan, mürekkep şeklinde kodlanmıştır ancak herhangi bir kategori altında gruplandırılamamıştır. Metaverse hakkında herhangi bir fikri olmayan ve “bilmiyorum” şeklinde görüş bildiren az sayıda öğrenci de mevcuttur.