Nitel Araştırma Desenleri: Metodolojik Bir Temellendirme

Abstract

Son yıllarda sosyal ve beşerî bilimlerde nitel araştırma yöntemleri ile nitel desenlerin sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı sosyal ve beşerî bilim araştırmalarda yaygın olarak kullanılagelen nitel araştırma desenlerini incelemek ve betimlemektedir. Çalışmada nitel araştırma geleneği içinde araştırmacılar tarafından çoğunlukla tercih edilen fenomenoloji, etnografya, durum çalışması, eylem araştırması, söylem analizi ve gömülü kuram; amaç, araştırma süreci ve raporlama teknikleri bakımlarından tartışılarak açıklanmıştır. Çalışmada ayrıca nitel araştırma desenlerinin nicel desenlerden temel farkları da ortaya konulmuştur. Yapılan inceleme ve değerlendirmelerde nitel araştırma desenlerinin sosyal ve beşerî bilim araştırmalarında önemli bir yere sahip olduğu genel sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda ayrıca, nitel araştırma desenlerinin amacına uygun ve etkili şekilde yürütülebilmesi bağlamında kimi öneriler sunulmuştur. Bu yönüyle bu çalışmanın görece ve sınırlı da olsa nitel araştırma desenleri konulu alan yazınına katkı sunması beklenmektedir.