Kamusal Alanlarda Emzirme: Sosyo-Ekolojik Model Perspektifiyle Zorlaştıran ve Kolaylaştıran Faktörler

Abstract

Giriş: Dünya Sağlık Örgütü; bir bebeğin yaşamının ilk altı ayında yalnızca emzirilmesini, iki yaş ve sonrasına kadar tamamlayıcı besinlerle birlikte emzirilmeye devam edilmesini önermektedir. Bir bebeğin sağlıklı büyüyebilmesi ve gelişebilmesi için emzirme çok önemlidir. Emzirmenin anne ve bebek açısından var olan pek çok yararına rağmen anneler birçok emzirme engeli ile karşılaşmaktadır. Bu engellerden biri de, kamusal alanlarda emzirme kısıtlılığıdır. Yöntem: Bu derlemede halk sağlığı alanında yaygın olarak kullanılan Sosyo-Ekolojik Model aracılığıyla kadınların kamusal alanlarda emzirmelerinin önündeki engeller ve kolaylaştırıcılar literatür taraması ile incelenmiştir. Bulgular: Kamusal alanlar; farklı insanların bir arada oldukları, birbirleriyle etkileşim içinde yaşadıkları, toplumun tümünün erişebildiği, ev dışındaki alanlar olarak tanımlanmaktadır. Kadınların kamusal alanlarda emzirme deneyimlerinin araştırıldığı çalışmalarda, genellikle emzirme deneyimini kolaylaştıran ve zorlaştıran iki ana temanın ele alındığı görülmektedir. Emziren annelerin kamusal alanlarda emzirme deneyimlerini bu iki ana tema kapsamında pek çok faktör etkileyebilmektedir. Bu faktörlerin birbirleriyle etkileşimi sonucunda da kadınlarda kamusal alanlarda emzirmeye yönelik birtakım davranış biçimleri gelişmektedir. Bireyin sağlıkla ilgili davranışlarını belirleyen kişisel ve çevresel faktörlerin çok yönlü etkilerini anlamak ve sağlığın geliştirilmesi amacıyla halk sağlığı alanında yaygın olarak Sosyo-Ekolojik Model kullanılmaktadır. Sosyo-Ekolojik Model; bireysel, kişilerarası, toplumsal, organizasyonel ve kamu politikaları düzeyi olmak üzere beş düzeyden oluşmaktadır. Sonuç: Kamusal alanda emzirme ile ilişkili Sosyo-Ekolojik Model’in toplumsal, kişilerarası ve kamu politikaları düzeyi ile ilgili kolaylaştırıcı unsurların yanı sıra pek çok engelleyici faktörlerin de olduğu sonucuna ulaşılmıştır.