Bakım Verici için Yoğun Bakım Deliryumu Bilgi Düzeyi Testinin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Deliryum, akut beyin hasarının bir belirtisi olarak tanımlanır ve yoğun bakım ünitesi (YBÜ) hastalarında en sık görülen komplikasyonlardan biridir. Kritik hastaların aile üyeleri/bakım vericileri; deliryumun erken tanınması, önlenmesi ve yönetimi konusunda sağlık profesyonellerine destek olabilir. Aile üyelerinin, deliryum hakkındaki bilgi düzeylerini değerlendirmek için geçerli ve güvenilir araçlara ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı; “Bakım Verici için Yoğun Bakım Deliryumu Bilgi Düzeyi Testini’’ Türkçeye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini değerlendirmektir. Yöntem: Araştırma; kesitsel ve metodolojik tipte Haziran 2023-Eylül 2023 tarihleri arasında, bir hastanenin dört YBÜ’sünde izlenen hastaların 144 aile üyesi/bakım vericisi ile yürütüldü. Araştırmanın verileri “Bakım Verici Özellikleri Formu” ve “Bakım Verici için Yoğun Bakım Deliryumu Bilgi Düzeyi Testi-Türkçe Versiyonu (CIDKQ-T)” ile toplandı. Testin geçerlilik aşamaları için dil, görünüş, kapsam ve madde geçerliliğinden; güvenilirlik aşamaları için iç tutarlılık ve test-tekrar test yönteminden yararlanıldı. Bulgular: Testin Türkçe versiyonu; (a) madde düzeyinde kapsam geçerliliği indeksi (I-CVI) 0.80-1.00 arası, test düzeyinde kapsam geçerlik indeksi (S-CVI/Ave) 0.93, (b) test toplam puanı ile alt boyutlar/konular arasında 0.63-0.75 arasında korelasyon, (c) madde güçlükleri 0.32-0.67 arası, (d) madde ayırt edicilik indeksi 0.36-0.72 arası, (e) iç tutarlılık (Cronbach alfa) değeri 0.77 ve (f) test-tekrar test güvenilirliği 0.81 olarak kabul edilebilir psikometrik özellikler göstermiştir. Sonuç: Araştırmanın sonuçları, kritik hastaların bakım vericilerinde YBÜ ile ilişkili deliryum bilgisinin bir ölçüsü olarak CIDKQ-T'nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir.