Kentsel Bellek Unsurları Olarak Görsel İletişim Ögeleri

Abstract

Kentler, toplumsal yaşamın sürdürüldüğü büyük ve kolektif yaşam alanlarıdır. Tarımsal olmayan üretimin yapıldığı, kontrol fonksiyonlarının toplandığı, belirli büyüklük, heterojenlik ve bütünleşme düzeylerine varmış bir mekan olan kent (Arslanoğlu, 2000, s. 13), toplumların bir arada yaşama gereksinimleri sonucu ortaya çıkmakta ve bu doğrultuda şekillenmektedir. Kentsel yaşamın sürdürülebilmesi adına kentte oluşturulan her türlü yapı, kentin bir parçası olarak mekana eklemlenmektedir. Mimari yapılar, peyzaj düzenlemeleri, yollar, meydanlar, parklar ve anıtlar gibi pek çok kentsel ögenin bir aradalığıyla kentin kendisi oluşmakta, ayrıca bu yapıların bir aradalığı da kentsel bir belleğin oluşmasına zemin hazırlamaktadır. Bu doğrultuda kent belleğini; kentlilerin belleğinde kente dair yer edinmiş görüntüler bütünü olarak tanımlamak mümkündür. Mimari ve çevresel düzenlemelerin yanında; kentliler tarafından oluşturulan ve kent mekanında sürekli olarak deneyimlenen tabela, yönlendirme ve bilgilendirme levhaları, giydirilmiş ulaşım araçları ve mekansal grafik düzenlemeleri gibi görsel iletişim ögeleri de, kent belleğini oluşturan önemli unsurlar olarak karşımıza çıkar. Kent belleğine dahil olan görsel iletişim ögelerinin belirlenerek bu ögelerin doğru, anlaşılabilir ve bütünsel bir dille tasarlanmasının önemini vurgulamanın, kentli tarafından sahiplenilen ve kolay imgelenebilen kentlerin ortaya çıkmasına katkıda bulunacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla araştırmanın amacı, kentsel belleği oluşturan unsurlardan olan görsel iletişim ögelerinin kent belleği içindeki yerinin vurgulanmasıdır. Araştırma literatür taramasına dayalı betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın kentteki gündelik yaşamı kolaylaştıran görsel iletişim ögelerinin, kent belleğini oluşturan unsurlar arasındaki konumunun ve öneminin anlaşılabilmesi açısından önemli olacağı düşünülmektedir.