The Investigation of Nurses' Burnout Levels in the Context of Emotional Habitus

Abstract

Hemşireler bakım verirken mesleklerine ait kuralları, etik değerleri ve hissetme kurallarını içselleştirerek duygusal habitusu kazanırlar. Bu içselleştirme gerçekleşemez ve hemşirelerin duygu gösterim davranışları bu kurallar ve değerler ile uyuşmazsa sosyal keder ortaya çıkabilir. Sosyal keder, bakım alanı ile duygusal habitus arasındaki gerilimin hemşirelerin iyi oluşunu nasıl olumsuz etkilediğini ve tükenmişliğe neden olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Bu bağlamda, çalışmada hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin duygusal habitus bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma karma araştırma desenine göre dizayn edilmiştir. Bir üniversitenin erişkin, onkoloji ve çocuk hastanelerindeki klinik hemşireleri bu araştırmanın evrenini oluşturmuştur. 350 hemşireye Tanıtıcı Bilgi Formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği uygulanmıştır. Sonrasında tükenmişlik düzeyi yüksek olan 201 hemşireden gönüllü olan 39’u ile yarı yapılandırılmış derinlemesine bireysel görüşmeler yapılmıştır. Duygusal habitusa yönelik sorun alanlarına ait içerik analizinde dört temaya ulaşılmıştır. Bu temalar; duyguları yönetmede yetersizlik, hemşirelerin hastalarla etkileşiminden kaynaklanan duygularını hastalara ifade etme biçimleri, paternalist yaklaşım ve psikososyal gereksinimleri karşılayamama’dır. Sonuçta tükenmişlik düzeyi yüksek olan hemşirelerin duygu gösterim eğilimleri ile hemşirelik mesleğine ait kurallar, değerler ve etik ilkeler arasında bir uyumsuzluğun veya çatışmanın olması sonucunda tükenmişlik yaşayabilecekleri anlaşılmıştır. Bu nedenle tükenmişliği önlemek ve tükenmişlikle baş etmek için duygusal habitus ile ilgili farkındalık eğitim programlarının ve ders içeriklerinin düzenlenmesi önerilmiştir.