MÜXTƏLİF VARİANTLI DEMENSİYASI OLAN XƏSTƏLƏRDƏ BAŞ BEYNİNİN FUNKSİONAL VƏZİYYƏTİ VƏ GECƏ POZUNTULARININ XÜSUSİYYƏTLƏRİ

Abstract

The article presents the results of a neurophysiological assessment in 170 patients with various types of dementia (Alzheimer's, Parkinson's, Huntington's disease, vascular dementia, post-traumatic dementia). The aim of the study was to assess the functional state of the brain and to give a comparative description of nocturnal disorders in patients with various clinical variants of dementia. It was found that in the group of patients with degenerative forms of dementia and vascular dementia, the highest percentage fell on high-amplitude-arrhythmic (26.6% and 31.6%) and low-amplitude – (25% and 26.6%) arrhythmic EEG types, in particular, there was a pronounced decrease in α- and β-rhythms and a significant increase in the Ө-rhythm, in particular the δ-rhythm, statistically significant (p<0,001). All patients with dementia, regardless of its variant, had severe sleep disorders. Prolonged falling asleep, frequent waking up at dawn and at night, reduced sleep quality, superficial sleep, fear of not falling asleep, fear of bed, reduction in total duration, decrease in the fourth stage – wave sleep. A pronounced increase in sleep spindles was noted in patients with HD. In patients with vascular dementia, the number and duration of nocturnal awakenings significantly increased. This was facilitated by the phenomena of obstructive apnea (52.3%), flexion-extensor myoclonic movements of the lower extremities (56.4%), bedwetting (35.2%), cramping pain in the calf muscles (2.3%). With vascular, as well as with degenerative dementia, various sleep disorders were detected in all patients. Also, all patients were dissatisfied with the duration and depth of sleep. Difficulties with falling asleep were noted in 93.3% of patients. Superficial sleep with frequent nocturnal awakenings during sleep was found in 83.3% of patients. In 86.6% of patients, early morning awakening was recorded three to four hours after falling asleep. Məqalədə demensiyanın müxtəlif variantlarına (Alsheymer xəstəliyi, Parkinson xəstəliyi, Hentinqton xəstəliyi, damar mənşəli demensiya, posttravmatik demensiya) məruz qalmış 170 xəstənin neyrofizioloji müayinəsinin nəticələri təqdim edilmişdir. Tədqiqat ciddi koqnitiv pozuntuları olan xəstələrdə baş beyninin funksional vəziyyətinin qiymətləndirilməsi və gecə pozuntularının müqayisəli səciyyələn-dirilməsi məqsədilə aparılmışdır. Müəyyən edilmişdir ki, demensiyanın degenerativ formaları ilə birgə damar demensiyası olan xəstə qruplarında yüksək amplitudalı-aritmik və aşağıamplitudalı-aritmik EEQ tiplərinin rastgəlmə faizi xüsusilə çoxdur (müvafiq olaraq 31,6 % və 26,6 %); α- və β-ritmlərin əhəmiyyətli dərəcədə azalması və Ө-ritmin artımı (p<0,001) müşahidə edilmişdir. Variantından asılı olmayaraq, bütün demensiyalı xəstələrdə aydın ifadəli yuxu pozulması olmuşdur. EEQ-da yuxu millərinin artması Hentinqton xəstəliyi üçün səciyyəvidir. Damar demensiyası olan xəstələrdə gecə oyanmalarının sayı əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır. Buna obstruktiv apnoe (52,3 %), aşağı ətrafların büküçü-açıcı mioklonik hərəkətləri (56,4 %), nikturiya (35,2 %), baldır əzələlərində tutmaşəkilli ağrı hissiyyatı (2,3 %) şərait yaradır. Demensiyanın damar mənşəli və degenerativ formaları olan bütün xəstələrdə yuxunun müxtəlif dərəcəli pozulmaları müşahidə edilmişdir. Xəstələrin əksəriyyəti həm də yuxunun dərinliyindən və davametmə müddətindən razı qalmamışdır; xəstələrin 93 %-i yuxulamaqda çətinlik çəkmişdir. 83,3 % xəstədə yuxu səthi olmuş və onlar tez-tez oyanmışlar. 86,6 % xəstədə isə yuxulamadan 3-4 saat sonra erkən səhər oyanması müşahidə edilmişdir. В статье представлены результаты нейрофизиологического обследования 170 больных с различными вариантами деменций (болезнь Альцгеймера, болезнь Паркинсона, болезнь Гентингтона, сосудистая деменция, посттравматическая деменция). Целью исследования было провести оценку функционального состояния головного мозга и дать сравнительную характеристику ночных расстройств у больных с грубыми когнитивными нарушениями. Было установлено, что в группах пациентов с дегенеративными формами деменций и сосудистой деменцией наибольший процент приходился на высокоамплитудно-аритмический (31,6%) и низкоамплитудно-аритмический (26,6%) ЭЭГ типы. Отмечено выраженное снижение α- и β-ритмов и достоверное увеличение Ө-ритма (р<0,001). Все больные деменцией, независимо от ее варианта, имели выраженные расстройства сна. Увеличение сонных веретен отмечено при болезни Гентингтона. У пациентов с сосудистой деменцией значительно увеличивалось количество и продолжительность ночных пробуждений. Этому способствовали явления обструктивного апноэ (52,3%), сгибательно-разгибательные миоклонические движения нижних конечностей (56,4%), ночное недержания мочи (35,2%), схваткообразные болезненные ощущения в икроножных мышцах (2,3%). При сосудистой, а также при дегенеративных формах деменций у всех больных выявлялись различные нарушения сна. Большинство также были не удовлетворены его продолжительностью и глубиной. Трудности с засыпанием отмечены у 93,3% больных. Поверхностный сон с частыми ночными пробуждениями наблюдался у 83,3% больных. У 86,6% больных зафиксировано ранний утренний подъем через три-четыре часа после засыпания.