DODAQ VƏ DAMAĞIN ANADANGƏLMƏ BİRTƏRƏFLİ YARIĞI OLAN UŞAQLARDA DİŞ-ÇƏNƏ ANOMALİYALARININ VƏ DEFORMASİYALARININ STRUKTURU

Abstract

The article presents the results of research on the structure of dentognathic anomalies and deformations in children with congenital unilateral cleft lip and palate. For this purpose, 137 patients aged 5 to 14 years were examined. During analysis of the data, several components of the dentognathic anomalies and deformations symptom complex were established simultaneously in all the study subjects. Deformations in the transversal and sagittal planes and combined pathologies in the sagittal and transversal planes were prioritized. Five components of the symptom complex were identified, the frequency of which is statistically significantly different (p<0.05) in the groups of girl and boy patients. Deformations are divided into three groups: deformations in the transverse plane, deformations in the sagittal plane, deformations in the transverse and sagittal planes, which can be complicated by defects of the dental arch and alveolar process at the cleft site, teeth eruption in the defect area, midline shift, anomalies of shape, eruption, number and position of teeth. The structuring allows to determine the scope of preventive measures, improve the organization of the provision of specialized staged multidisciplinary care, contributes to the development and implementation of new methods of diagnosis and treatment based on dynamic individualized influence. Dodaq və damağın birtərəfli anadangəlmə yarıqları olan uşaqlarda diş-çənə anomaliyalarının strukturunu öyrənmək məqsədilə tədqiqat aparılmışdır. Tədqiqata yaşı 5-dən 14-ə qədər olan 137 xəstə uşaq cəlb edilmişdir. Bütün tədqiq edilənlərin məlumatlarını təhlil edərkən diş-çənə anomaliyalarının və deformasiyalarının komponentləri üzrə bir neçə simptomokompleks müəyyənləşdirilmişdir. Prioritet təşkil edən komponent olaraq, köndələn və boylama müstəvilər üzrə deformasiyalar ayırd edilmişdir. Tədqiq edilən simptomokompleksin 5 komponenti ayırd edilmişdir ki, onlar da oğlan və qızlardan ibarət qruplarda bir-birindən statistik etibarlı olaraq fərqlənmişdir. Deformasiyaların 3 qrupu ayırd edilmişdir: köndələn səth üzrə, boylama səth üzrə, köndələn və boylama səthlər üzrə olan deformasiyalar. Bu deformasiyalar yarıq sahələrində diş qövslərinin və alveolyar çıxıntıların qüsurları ilə bu sahələrdə dişlərin çıxmasının qüsurları ilə, orta xəttin yerdəyişməsi ilə, dişlərin formalarının, sayının və yerləşməsinin anomaliyaları ilə ağırlaşa bilər. Müəlliflərin fikrincə, diş-çənə anomaliyalarının strukturunun öyrənilməsi profilaktika tədbirlərinin həcmini müəyyən­ləşdirməyə, ixtisaslaşdırılmış mərhələli çoxprofilli yardımın təşkilinə kömək edə bilər, fərdi şəkildə dinamik təsiretmə vasitəsilə yeni diaqnostika və müalicə metodlarının hazırlanmasına şərait yarada bilər. С целью структурирования зубочелюстных аномалий и деформаций у детей с врож­денными односторонними расщелинами губы и нёба было обследовано 137 пациентов в возрасте от 5 до 14 лет. При анализе данных у всех обследованных одновременно установлено несколько компонентов симптомокомплекса зубочелюстных аномалий и деформаций. В качестве приоритетных компонентов выделены деформации в трансверзальной и сагиттальной плоскостях. Выявлено пять компонентов симптомокомплекса, частота которых статистически достоверно различается (р<0,05) в группах пациентов девочек и мальчиков. Деформации разделены на три группы: в трансверзальной плоскости, в сагиттальной плоскости, в трансверзальной и сагиттальной плоскостях, которые могут осложняться дефектами зубной дуги и альвеолярного отростка в месте расщелины, прорезыванием зубов в месте дефекта, смещением срединной линии, аномалиями формы, прорезывания, количества и положения зубов. Структурирование зубочелюстных деформаций позволяет определить объем профилактических мероприятий, улучшить организацию оказания специализированной этапной много­профильной помощи, способствует разработке и внедрению новых методов диагностики и лечения, основанных на динамическом индивидуализированном воздействии.