Abstract
Məqalədə ürəyin işemik xəstəliyi zamanı kardioreabilitasiyanın damar endotelinin funksional vəziyyətinə təsiri haqqında məlumat verilir. Bu məqsədlə 87 xəstə tədqiq edilmiş, kardioreabilitasiyaya cəlb olunan 57 xəstə I qrupa, kardioreablitasiya keçməyən xəstələr II qrupa daxil edilmişdir. Hər iki qrupda tədqiqatın əvvəlində qanda En-1, NO təyin olunmuş, axın-əlaqəli dilatasiya ölçülmüşdür. Tədqiqatın nəticələri göstərmişdir ki, kardioreabilitasiya keçən I qrupda 10 həftəlik proqramdan sonra axın-əlaqəli dilatasiyanın əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlməsi aşkarlanmışdır (p=0,013), halbuki II qrupda bu göstərici 11,2±0,19%-ə qədər yüksəlsə də, statistik əhəmiyyət kəsb etməmişdir (p=0,092). 10 həftəlik kardioreabilitasiya proqramı ürəyin işemik xəstəliyi zamanı xəstələrdə lipid mübadiləsini yaxşılaşdıraraq endotelin funksiyasının müsbətə doğru dəyişməsi ilə nəticələndi. Məşq terapiyası ürək-damar ağırlaşmalarının qarşısını almaq üçün təsirli bir klinik strategiya ola bilər.
Представлены результаты исследования проведенного с целью выяснения влияния кардиореабилитации на функциональное состояние эндотелия сосудов у пациентов с заболеваниями коронарных артерий. В исследовании участвовали 87 пациентов, из которых 57 пациентов, проходивших кардиореабилитацию, были включены в группу I, а остальные пациенты, не проходившие кардиореабилитацию, составили группу II. В начале исследования были измерены уровни En-1 и NO в крови обеих групп, а также произведено измерение эндотелиальной зависимой вазодилатации (FMD). После 10 недель программы кардиореабилитации группа I показала значительное увеличение FMD (p=0,013). В группе II увеличение FMD составило 11.2±0.19%, но статистическая значимость не достигнута (p=0,092). Полученные результаты свидетельствуют о том, что 10-недельная программа кардиореабилитации может положительно влиять на функцию эндотелия и обмен липидов у пациентов с заболеваниями коронарных артерий. Эти результаты указывают на то, что физическая терапия может быть эффективной клинической стратегией для предотвращения сердечно-сосудистых осложнений у данных пациентов. Однако важно отметить, что для получения более точной и всесторонней информации в этой области требуются дальнейшие исследования большого масштаба.
The article provides information about the impact of cardiac rehabilitation on the functional state of the vascular endothelium in individuals with coronary artery disease. The study included 87 patients, with 57 patients undergoing cardiac rehabilitation assigned to group I, and patients who did not undergo cardiac rehabilitation assigned to group II. At the beginning of the study, blood levels of En-1 and NO were determined in both groups, and flow-mediated dilatation was measured. After 10 weeks of the cardiac rehabilitation program, group I showed a significant increase in flow mediated dilatation (FMD) (p=0.013). In group II, the increase in FMD was 11.2±0.19%, but it did not reach statistical significance (p=0.092). The findings suggest that a 10-week cardiac rehabilitation program can lead to a positive improvement in endothelial function and lipid metabolism in patients with coronary artery disease. The results indicate that exercise therapy may be an effective clinical strategy to prevent cardiovascular complications in these individuals. However, it is important to note that further large-scale research is needed to obtain more accurate and comprehensive information in this area.
Publisher
Azerbaijan Medical Journal