Boksörlerde Alt ve Üst Ekstremite Reaktif Kuvvet İndeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Reaktif kuvvet indeksi (RKİ), patlayıcı kuvvet gerektiren spor branşlarında pliometrik antrenman yükünün ve yoğunluğunun belirlenmesi için kullanılmaktadır. Sporcuların yıllık programları içerisinde üst ekstremite pliometrik antrenmanları uygulanmasına rağmen RKİ çalışmalarına rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, üst ekstremitenin baskın olarak kullanıldığı boks sporunda şınav ve sıçrama teknikleriyle oluşturulan alt ve üst ekstremite reaktif kuvvet indekslerinin belirlenmesi ve aralarındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmaya, 18-35 yaş aralığında (yaş:20,9±4,83; boy:1,76±.072; VKİ:22,42±2,39), en az 4 yıllık boks geçmişi olan 20 lisanslı erkek boksör katılmıştır. Boksörlerin RKİ değerleri; derinlik şınav (10 cm, 15 cm, 20 cm) ve derinlik sıçrama (30 cm, 45 cm, 60 cm), patlayıcı şınav, çök-sıçra hareketleri sırasında belirlenmiştir. Alt ve üst ekstremite RKİ değerleri kuvvet platformu (TekScan, Matscan, model 3150, Boston, USA) kullanılarak ölçülmüştür. Kuvvet platformundan elde edilen sıçrama yükseklikleri ve temas süreleri kullanılarak RKİ hesaplaması yapılmıştır. Sınav ve sıçrama hareketleri sırasında elde edilen alt ve üst ekstremite RKİ değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır (p>0.05). Çök-sıçra ve derinlik sıçrama karşılaştırdığında ise, teknikler sırasında oluşturulan RKİ değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p0,05). Boksörler hızlı ve etkili yumruk atmak için, yer tepki kuvvetinden faydalanarak oluşturdukları gücü gövde vasıtasıyla üst ektremitelere aktarırlar. Bu çalışmada alt ve üst ekstremite RKİ değerleri arasında ilişki bulunmaması, üst ekstremiteyle kuvvet oluştururken gövdenin de önemli rolünün olmasından kaynaklanmış olabilir. Bunun yanında, farklı şınav teknikleri ve farklı sıçrama tekniklerinin RKİ değerlerinin değişken olmasının, düzenlenecek pliometrik antrenmanların yükünün ve yoğunluğunun belirlenmesine ışık tutacağı düşünülmektedir.