Hans Kelsen'e Göre Nedensellik ve Ödetme İlişkisi

Abstract

Saf hukuk kuramı ve inşa ettiği genel hukuk teorisi ile Kelsen, üzerine kayda değer pek çok çalışma yapılmış önemli teorisyenlerden biridir. Ceza hukuku felsefesine dair okumalar ise genelde çok temel isimler üzerinden ilerler ve Kelsen, doğal olarak, bu isimlerin dışındadır. Elinizdeki çalışma ile Kelsen üzerine bir makale değil esas itibariyle cezalandırma ve ceza hukuku felsefesine dair bir metin hedeflenmiş olup, bu amaca ulaşmanın bir aracı olarak Kelsen’in İngilizceye “Causality and Retribution” olarak çevrilen makalesi temel alınmıştır. Sistematik halini Kant’ta gördüğümüz, ceza teorilerinde önemli yer işgal eden ödetme teorisi Kelsenci bakışla, saf hukuku inşa ederken kurduğu muhakemenin bir neticesi olarak bu çalışmaya konu edilmiştir. Kelsen’in Antik Yunan doğa ve nedensellik anlayışıyla açıkladığı ödetme ilkesi, ona göre başta kozmosun algılanış biçimi gibi yani nedensellikle birlikte düşünülmektedir. Dolayısıyla ilahi olan da ona dahil edilmiştir. Ancak bir cezalandırma ilkesi olan ödetmeciliğin tıpkı hukuk önermelerinde olduğu gibi nedensellikten değil normativiteden çıktığını hem Hume’un ayrımından hareketle hem de çağın bilimsel gelişmelerinin yarattığı neticeyle göstermeye girişmiştir.