2018 ORTAÖĞRETİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ELEŞTİREL OKUMA KAZANIMLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ*

Abstract

Okuma eylemi, günümüz modern toplumunda büyük bir gereksinim haline gelmiştir. Bireylere yaratıcı ve eleştirel düşünme becerisi kazandırmayı amaçlayan yeni eğitim yaklaşımları göz önünde bulundurulduğunda, bu becerinin kazandırılması için ortaöğretim programlarında eleştirel okumaya dair yeterli oranda ve biçimde yer verilecek açıklama ve kazanımlara ihtiyaç olduğu aşikârdır. Bu araştırmanın amacı 2018 ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı dersi (9-12. sınıflar) öğretim programını eleştirel okumaya ilişkin açıklama ve kazanımlar açısından incelemektir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmada veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Araştırmada toplanan verilerin değerlendirilmesinde, nitel veri analiz yöntemlerinden Betimsel Analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinden hareketle şu sonuçlara ulaşılmıştır: 2018 Öğretim programında beş başlık çerçevesinde öğrencileri eleştirel okumaya yönlendirme amaçlı açıklamalara yer verilmiştir. Ancak bu söz konusu açıklamalar ortaöğretim öğrencilerine eleştirel okuma becerisi kazandırılması yönünde önemli ve olumlu olmakla beraber yeterli olmadığı söylenebilir. Öğretim programının “şiir”, “öyküleyici”, “tiyatro” ve "bilgilendirici (öğretici)” metin türlerinde eleştirel okuma becerisi kazanımlarının oranı yüksek düzeydedir.