Öğretmen Adaylarının Bilişsel Kontrol ve Esneklik Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Çalışmada, stresli durumlarda öğretmen adaylarının bilişsel kontrol ile değerlendirme ve başa çıkma esneklik düzeylerinin tespit edilmesi ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Türkçe, İngilizce, Almanca, Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmenliği Bölümlerinde öğrenim gören 359 öğretmen adayı dâhil edilmiştir. Ölçme aracı olarak Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veri analizinde örneklemin sosyo-demografik bilgilerine ait betimsel istatistikler yapılmıştır. “Biliş Nedir?” sorusuna yönelik içerik analizi yapılmıştır. Ölçme aracının alt faktörlerinden elde edilen ölçümlere ait betimsel istatistikler sunulmuştur. Fark analizleri için bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Kruskal Wallis H testi yapılmıştır. Öğretmen adaylarının kendi bölümlerine ilişkin memnuniyet algı düzeyi incelendiğinde çoğunluğunun memnun olduğu, sosyo-ekonomik bakımından ise çoğunluğunun orta gelir grubunda oldukları belirlenmiştir. “Biliş Nedir?” sorusuna yönelik yapılan içerik analizine göre, öğretmen adaylarının, tam bir tanımlama yapamasalar da, çoğunluğunun bilişin tanımındaki kavramlara yer verdiği belirlenmiştir. “Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeğinin” alt faktörlerine ait ortalama puanları ve madde sayısına bölünmüş ortalamaları, orta değerden yüksek olduğu görülmüştür. Değerlere ait çarpıklık ve basıklık değerleri incelendiğinde, tüm değerlere ait dağılımların normal dağılım sergilediği görülmüştür. Araştırmanın her üç alt boyutunda da öğretmen adaylarının bilişsel kontrol ve başa çıkma algı düzeylerinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlenmiştir.