Giresun’un Emek Coğrafyasında "Fındığın Mekânlarını" Görmek

Abstract

Bu çalışma “fındık üretim süreci kentteki mekânları nasıl dönüştürüyor?” sorusuna odaklanmaktadır. Mekânın fındık emeği ile nasıl üretildiğini ve bu mekânsal üretimin fındık üretimini nasıl mümkün kıldığını inceleyerek, Giresun’da fındığın üretiminin esasen kapitalizmin mekânı üretmesiyle mümkün olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. Makale kent mekânlarının fındık üretim süreci bağlamında nasıl üretildiğine odaklanarak, Giresun kentini, mekânı ve kentsel mekânın üretimini pasif ve fiziksel bir ele alışa dayanan fındığın coğrafyası olarak değil, fındık üretim sürecini sağlayan mekânın üretimi bağlamında düşünmeye bir davet olarak değerlendirilebilir. Çalışma fındık ve mekân arasındaki bu karşılıklı üretim sürecini görünür kılmak için; fındık üretim sürecinin birbirini tamamlayan "kalıcı" ve "geçici" mekânlarına, bu mekânların üretiminde işçilerin failliğine ve bunların sermaye lehine şekillenmelerine odaklanmaktadır. Yazı ilk olarak genel hatlarıyla emek coğrafyası çalışmalarını ve mekânsal örgütlenme (spatial fix) kavramını ele aldıktan sonra, mekânın üretiminde işçinin failliğine odaklanan kuramsal tartışmalara değinmektedir. Daha sonra görsel sosyoloji çalışmalarının azlığını dikkate alarak ayrı bir bölümde çalışmanın metodolojisini tartışacak ve fotoğrafın sosyolojik bir çalışmada nasıl kullanılabileceğini makalenin konusu özelinde görünür kılmaya çalışacaktır. Bulgular bölümünde ise fındık üretimiyle ilişkili olarak üretilen geçici ve kalıcı mekânlar saha çalışması kapsamında elde edilmiş olan fotoğraflar üzerinden tartışılacaktır.