Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet; Yeni Bir Salgın mı?

Abstract

Amaç: Şiddet, toplumda olduğu gibi işyerlerinde de bir halk sağlığı sorunu olmakla birlikte yaşanma sıklığı giderek artmaktadır. Sağlık çalışanlarının maruz kaldığı şiddete ilişkin yurt içi ve yurt dışında pek çok çalışma yapılmıştır, bu çalışmalardan birinde sağlık kurumunda çalışmanın diğer iş yerlerine göre şiddete uğrama açısından 16 kat daha riskli olduğu gösterilmiştir (1). Sağlık çalışanları her an şiddete maruz kalacağını düşünerek sürekli bir tehdidin varlığından endişe etmektedir. Şiddet ve maruz kalma korkusu, çalışanlardaki olumsuz etkileri sunulan sağlık hizmetinin de kalitesini düşürerek yeni şiddet olaylarını ortaya çıkarmaya zemin hazırlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Birinci basamak, devlet hastanesi ve üniversite hastanesi çalışanlarının dâhil edildiği bir çalışmada sağlık çalışanlarının yaklaşık yarısının %50,8 (erkeklerde %48,4 ve kadınlarda %52,5) son bir yılda şiddete uğradığı belirtilmiştir (2). Sağlık çalışanlarına yönelik yaşanan şiddet olaylarının bildiriminin oldukça az oranda yapıldığı, sadece yaralanma ve ölüm gibi ciddi olayların şiddet olarak değerlendirilip diğerlerinin bildirilmediği yapılan bazı çalışmalarda öne çıkmaktadır (3). Bulgular: Beyaz Kod Uygulaması 6 Nisan 2011 tarih ve 27897 sayılı Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik ile tesis edilmiş olup (4), en son 16 Mart 2016 tarih ve 11045126-010.06 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Uygulaması Genelgesi ile düzenlenmiştir ve halen yürürlüktedir (5). Bu uygulama ile kamu ve özel tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında gerçekleşen şiddet olaylarının izlenmesi, gereken müdahalenin yapılması ile olayın takip edilmesi, adli mercilere iletilmesi, beraberinde; gerçekleşen olayların analizinin yapılarak ilgili sağlık kurumuna özgü tedbirlerin alınması için çalışma yapılması amaçlanmaktadır. Beyaz kodun kapsamı, hastane personeli, hastalar, hasta yakınları ve ziyaretçilerden oluşmaktadır. Sonuç: Bu çalışmadaki amacımız artık neredeyse her gün gördüğümüz sağlıkçıya şiddet haberlerinin dışında bu şiddetin sıklığını, tipini ve sağlık çalışanları açısından demografik verileri bilmek, ölçülebilir hale getirmek, bu olayların sebebine ve alınacak önlemlerle bu olayları önlenebilir hale getirmektir.