Affiliation:
1. İstanbul Teknik Üniversitesi
Abstract
Tüm sektörlerde şoförlük, birçok farklı iş dalında önemli rol oynayan bir meslektir. Taşımacılık ve lojistik, kamu hizmetleri, kurye dağıtım hizmetleri ve turizm gibi birçok iş alanında taşıt sürücüleri önemli bir yere sahiptir. Taşıt koltuklarında oluşan titreşimler insanlar üzerinde tüm vücut titreşimine maruziyete sebep olmaktadır. Bu titreşimlerin, titreşim maruziyet eylem ve sınır değerleri açısından İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmelik’lerine göre değerlendirilmesi oldukça önemlidir. İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre, işverenler iş yerlerinde çalışanların 0.5 − 1.15 𝑚/𝑠! aralığında maruz kaldığı titreşim değerleri için önlem almak zorundadır. Ayrıca ergonomik yönden değerlendirildiğinde taşıt sürücülerinin konforu açısından maruz kalınan titreşimlerin ilgili mevzuat kapsamında tutulması gerekmektedir. Çalışma kapsamında ilk olarak gerçek bir taşıtı temsil edebilecek teorik bir üç serbestlik dereceli taşıt modeli kurulmuştur. Bu taşıt modeline yol girdisi olarak deneysel olarak elde edilen farklı yol pürüzlülükleri (beton, asfalt, parke, toprak, stabilize) uygulanmıştır. Böylece farklı yol pürüzlüklerinde taşıt koltuk titreşimleri zaman ve frekans tabanında elde edilmiştir. Taşıtın dizayn parametrelerinin koltuk titreşim genliklerine etkisi İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı kapsamında değerlendirilmiştir. Sonuç olarak tüm yol çeşitlerinde koltuk titreşim genlikleri maruziyet sınır değerinin altında kalan ideal bir taşıt modeli tasarlanmıştır.