Affiliation:
1. ANKARA ÜNİVERSİTESİ, AYAŞ MESLEK YÜKSEKOKULU, MÜLKİYET KORUMA VE GÜVENLİK BÖLÜMÜ, SOSYAL GÜVENLİK PR.
Abstract
Öz
Amaç: Emeklilik sistemlerinde yaşanan özelleştirme deneyimi bağlamında, yeniden kamu emeklilik sistemlerine geçiş sürecinin bütüncül olarak değerlendirmektir.
Yöntem: Çalışma, literatüre dayalı bilgilerin sentezlenerek değerlendirildiği, nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan doküman analizi doğrultusunda oluşturulmuştur.
Bulgular: 1980’li yıllarda başlayan ve 2000'li yıllarda Latin Amerika ve Orta ve Doğu Avrupa’da devam eden emeklilik sistemlerinin kısmen veya tamamen özelleştirilmesi, emeklilik sisteminin yeniden yapılandırılmasının uluslararası döngüsünün ilk aşamasını temsil etmektedir. İkinci aşamada ise emeklilik sistemleri özelleştirme uygulamalarının tersine çevrilmesi bulunmaktadır. Bu kapsamda 18 ülke (Latin Amerika’dan 5 ülke; Orta ve Doğu Avrupa’dan 13 ülke) özelleştirme uygulamasını tersine çevirmiştir. Bununla birlikte şimdiye kadar hiçbir gelişmiş kapitalist ülke emeklilik sistemini özelleştirmemiştir.
Sonuç: Emeklilik sistemlerinde yaşanan paradigma değişimi iki aşamada değerlendirilmiştir. İlk olarak, emeklilik sistemlerinde yaşanan özelleştirme uygulaması bağlamında gelişen varsayımların ve sonuçların geçerliliği açığa çıkarılmıştır. İkinci olarak emeklilik sistemini özelleştiren çoğu ülkenin özelleştirme uygulamasını neden tersine çevirdiği ve bu anlamda kamu tarafından yönetilen emeklilik sistemlerinin neden yeniden devreye koyulduğu tartışılmıştır.
Özgünlük: 1981-2014 yılları arasında küresel düzeyde emeklilik sistemlerinde bir paradigma kayması yaşanmıştır. Yaşanan paradigma kayması sonucunda ortaya çıkan eğilimlerin varlığı ise tartışmaya açık hale gelmiştir. Bu bakımdan çalışmanın, bütüncül bir perspektif doğrultusunda emeklilik sistemlerinde yaşanan eğilimlerin nedenleri ve sonuçlarına yer vererek alan yazına katkı sunması beklenmektedir.
Anahtar Sözcükler: Emeklilik reformu, emeklilik özelleştirmesi, sosyal güvenlik reformu.
Publisher
Cankiri Karatekin Universitesi
Reference40 articles.
1. Altiparmakov, N. ve Nedeljkovic, M. (2018). Does pension privatization increase economic growth? Evidence from Latin America and Eastern Europe. Journal of Pension Economics and Finance, 17(1): 46–84.
2. Altiparmakov, N. ve Nedeljkovic, M. (2022). 25 Years of averting the old age crisis in Eastern Europe. Global Social Policy, 22(1), 84-102. doi: 10.1177/1866802X221107147.
3. Betranou, F., Cetranglo, O., Grushka, C. ve Casanova, L. (2018). Case studies, Argentina. Ortiz, I., Duran-Valverde, F., Urban, S. ve Wodsak, V. (Ed.), Reversing pension privatization: rebuilding public pension systems in Eastern European and Latin American Countries içinde (s.89-112). Geneva: International Labor Organization.
4. Carone, G., Eckefeldt, P., Giamboni, L., Laine, V., ve Pamies, S. (2016). Pension reforms in the EU since the early 2000's: Achievements and challenges ahead. In European Economy, Discussion Paper 042. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
5. Clark, G. L. ve Whiteside, N. (2005). Pension security in the 21st Century: Redrawing the public-private debate. Oxford: Oxford University Press.