MİRASÇININ ERKEN ÖLÜMÜNÜN İVAZLI MİRAS SÖZLEŞMELERİNE ETKİLERİNİN (TMK. m. 548) DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

TMK. m. 548 uyarınca, iradi mirasçıyla akdedilen miras sözleşmesi, mirasçının mirasbırakanın ölümünü görecek kadar yaşamaması halinde, kanun gereği kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Ancak sözleşmenin bir bütün halinde kendiliğinden ortadan kalkmış sayılması, bir takım şartların oluşmasına bağlıdır. Bir ivaz edinmeden yapılan olumlu miras sözleşmelerinde, sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi, gerek mirasbırakanın gerekse lehtarın mirasçılarının ifa yükümlülüğünü sona erdirmektedir. Dolayısıyla ivazsız akdedilen bu sözleşmelerde ivazın iadesi açısından herhangi hukuki bir sorunla karşılaşılmazken, ivazlı akdedilen sözleşmelerde uyuşmazlık çıkma olasılığı mevcuttur. Bu doğrultuda kanunkoyucu, ilgili hükmün ikinci fıkrası ile konuya açıklık getirmeye çalışmışsa da, ilgili fıkranın çok da açık olmayan ifadesi, özellikle İsviçre doktrininde haklı olarak görüş ayrılıklarına sebep olmuştur. Kanunkoyucu tarafından olumlu miras sözleşmeleri için düzenlenen bu hükme paralel bir hüküm ise, mirastan feragat sözleşmeleri açısından mevcut değildir. Mirastan feragat sözleşmelerinde de, mirasçının erken ölümü elbette söz konu-su olabilir. Bu durumda da gerek sözleşmenin akıbeti gerekse ivazın iadesinde başvurulacak kanun hükümlerinin belirlenmesi önem arz etmektedir.