Examining Social Studies Textbooks in Terms of Sustainability Awareness

Abstract

Sürdürülebilirlik, çevre ile insan etkileşiminde çevrenin en doğal haliyle korunması, insanın çevre üzerindeki olumsuz etkilerini çevreyi geri kazanabilmek adına düzenlemesi biçiminde tanımlanabilir. Çevresel konuların ele alınmasında ve çevreye yönelik bilinç kazandırılmasında önemli bir yere sahip olan sosyal bilgiler dersi öğrencilerde çevreye karşı bilgi, tutum ve katılım sağlamayı amaçlamaktadır. Sosyal bilgiler dersinin bu amaçlarını gerçekleştirmesinde önemli materyallerden biri de ders kitaplarıdır. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışma ile sosyal bilgiler dersinde eğitim materyallerinden olan ders kitaplarının sürdürülebilirlik bilincine yer verme durumu açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın veri kaynağını 2020-2021 eğitim öğretim yılında okutulmak üzere basılmış 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları oluşturmaktadır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği bu araştırmada doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları sosyal bilgiler 4., 5., 6. ve 7. sınıf ders kitaplarında sürdürülebilirlik bilincine yönelik ünite ve konulara yer verildiğini ancak bu içeriğin sürdürülebilirlik bilinci kazandırma bağlamında sınırlı olduğunu göstermektedir. 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında sürdürülebilirlik bilincini kazandırmayı amaçlayan çalışmaların ise açık uçlu sorular, okuma parçaları, proje çalışmaları, çoktan seçmeli sorular ve araştırma soruları olarak çeşitlendirildiği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak sosyal bilgiler ders kitaplarında sürdürülebilirlik bilincini kazandırmaya yönelik ünite, konu ve çalışmaların sayısının artırılması ile sosyal bilgiler ders kitaplarının diğer derslerin kitapları ile karşılaştırılarak incelenmesi önerilmiştir.