A HOLISTIC URBAN DESIGN APPROACH SUPPORTING WELL-BEING IN CITIES

Abstract

Bugün başta yoğun insan ve araç aktivitesi olmak üzere birçok sorun ile başa çıkmak zorunda kalan kentlerde yaşayan insanların fizyolojik ve psikolojik sağlığını korumak oldukça güç hale gelmiştir. Kentler; modern, büyük ancak kapladığı alanın ve yakın çevresinin büyük bir kısmının verimsiz topraklardan oluştuğu, doğal çevresi ile ilişkisinin tamamen koparıldığı alanlar haline dönmüştür. Nüfus artışı ve göç hareketleriyle de milyonlarca arazi her geçen yıl kırsal alandan kentsel alana katılmaktadır. Bu durum, kentte birçok olumsuzluğu beraberinde getirmektedir. Sosyal yaşam ve eğitim olanaklarına ulaşma zorluğu, trafik problemi, çarpık kentleşme, doğal kaynaklar ve hava kirliliği, güvenlik sıkıntısı vb. problemler her geçen yıl artmaktadır. Tüm bunlarla savaşan ancak eğitim, sağlık, sosyal hayat gibi getirilerinden dolayı kentte yaşamak zorunda olan insanoğlu kentlerin sahip olduğu bu koşullarda salgın hastalıklarla, kanser çeşitleriyle, kalp-damar rahatsızlıklarıyla, obeziteyle ve bunlar gibi fizyolojik rahatsızlıklarla ayrıca depresyon, kaygı bozukluğu, konsantrasyon eksikliği gibi psikolojik rahatsızlıklarla yüz yüze gelmektedir. Dolayısıyla kentler, bireyin sağlıklı ve iyi olma halini tehdit eden yapılara dönüşmektedir. Bu çalışma, kentlerin ve dolayısıyla kentlinin yüz yüze kaldığı bu problemlere çözüm olabilecek bütüncül ve disipliner bir yaklaşım önermektedir. Çalışma, kent insanının kent tasarımının merkezine alınması ve kent insanının çok yönlü gereksinimleriyle kent içinde mutlu edilmesini amaçlayan çözüm yollarının bulunması gerekliliğini vurgulamaktadır. Ayrıca bu çalışma, sosyo-mekânsal bir çerçeveden bakıldığında, doğru kentsel tasarım politikalarıyla kentlinin iyi olma halinin desteklenebileceğini savunmaktadır. Çalışmada kentlerde sağlıklı ve iyi olma halini bozan, fiziksel kent bileşenlerine bağlı kentsel sorunlar Ankara kenti özelinde örneklendirmiştir.