XVIII. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Osmanlı-İngiliz İlişkileri

Abstract

Her ne kadar XVIII. yüzyıl, diplomasi tarihi için oldukça verimli bir saha olsa da bu durum Osmanlı diplomasi tarihi için geçerli olamamıştır. Son yıllarda Osmanlı diplomasi tarihine dair kıymetli çalışmalar yapılmış olmasına rağmen bu alan hâlâ tarihçiler tarafından keşfedilmeyi beklemektedir. Bununla beraber kuruluşundan itibaren Batı diplomasisinin bir parçası olan Osmanlı İmparatorluğu’nu dışarıda bırakarak bir diplomasi tarihi yazmak mümkün değildir. İngiltere gibi uzak bir devletin diplomasisinde bile Osmanlı İmparatorluğu önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmanın amacı Karlofça Antlaşması’nın imzalandığı tarih olan 1699’dan II. George’un tahta çıkış tarihi olan 1727 yılları arasında iki devletin diplomatik ilişkilerini inceleyerek Osmanlı İmparatorluğu’nun İngiliz siyasetinde ne kadar önemli bir yer tuttuğu gerçeğini ispatlamaya çalışmaktadır. Bu çalışma sonucunda görülmüştür ki ele alınan dönemde İngiltere’nin hanedan, ticaret, kıtasal ve küresel hedefleri Osmanlı İmparatorluğu’na karşı politikalarını belirleyen ana unsurlar olmuştur. Bu çalışmada bu hedeflerin neler olduğu anlatılmış ve İngiltere’nin Osmanlı İmparatorluğu’na karşı yürüttüğü politikasını bu hedefler doğurultusunda şekillendirmeye çalıştığı iddiası öne sürülmüştür. Bu şekilde Osmanlı ve Batı diplomasi tarihindeki büyük boşluğun bir nebze olsun giderilmesi hedeflenmiştir.