MUTLULUK EKONOMİSİ VE TÜRKİYE

Abstract

Mutluluk ekonomisi, bireylerin ekonomik açıdan hayatından memnun olma seviyesini temsil etmekle beraber, insan mutluluğunun ekonomik faktörler ve ekonomiye bağlı olduğunu açıklamaktadır. Genel olarak öznel iyi olma anlamıyla aynı anlama gelen mutluluk, insani bir duyguyu ifade eden “mutluluk seviyesi” ülke ekonominin kalkınması hakkında da bilgi verebilmektedir. ”Ekonomik teori” ve ”mutluluk“ kavramları birçok araştırmayla ilişkilendirilerek, son dönemde popüler hale gelmiştir. Son yıllarda popülerliği artan mutluluk ölçümlerinin Türkiye’de değerlendirilmesinin yapılması ve mutluluğu etkileyen dinamiklerin genel olarak incelenmesi hedeflenmiştir. Türkiye’de TÜİK tarafından açıklanan mutluluk araştırmaları ve önemli makroekonomik faktörler ele alınarak yıllar itibari ile değişimler açıklanmaya çalışılmıştır. Öznel refahın bir göstergesi olan mutluluğun ve yaşam memnuniyetinin, sosyal göstergeler yanında, başta gelir olmak üzere enflasyon ve işsizlik gibi ekonomik faktörlerin etkisinden bahsedilmiştir. Çalışma yazında ağırlıklı olan çalışmaların değerlendirilmesi ve Türkiye kapsamında açıklanan yaşam memnuniyet ve makroekonomik verilerin tablo ve grafiklerle incelenmesini kapsamaktadır. Bu bilgiler ışığında, gelir ve mutluluk arasındaki ilişki ekonomik büyümenin sağlanması halinde, ülke vatandaşlarının tamamının gelirinin artmasına bağlıdır. Toplumun gelir seviyesinin yükselmesi ülkenin mutluluk düzeyinin değişmesine neden olmaktadır. Günümüzde yapılan mutluluk araştırmaları, farklı bir bakış açıları ile ele alınarak farklı yönleri ortaya konulmuştur. Hükümetlerin, toplumun refahını üst düzeye çıkarmak amacıyla hesapladıkları uluslararası mutluluk endeksi, güçlü teşvikler uygulamaya konularak, endeksi kendi lehlerine çevirmeyi amaçlamaktadırlar. Bunun sonucu olarak mutluluk politikası, farklı görüşlerin yelpazesinde ekonomik sürecin bir parçası olmaktadır. Bireysel mutluluk belirleyicilerinin tespit edilmesi için literatürde birçok çalışma yapılmış olup, bireylerin yaşamları karşısındaki memnuniyetleri ölçülmeye çalışılmıştır.