İslami Bankacılık Konvansiyonel Bankacılık Üzerinde Etkili mi? Türkiye Örneği Üzerinden Bir Nedensellik Analizi

Abstract

İslami bankacılık faaliyetleri ile bankacılık sektörü ilişkisine yönelik yapılacak çalışmalar finans alanının nitelikli büyümesine katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada İslami bankacılık alanının konvansiyonel bankacılık alanı üzerinde bir etkisinin olup olmadığı değerlendirilerek, Türkiye örneği üzerinde ele alınan değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada 2005:Q1-2022:Q2 dönemine ait üç aylık veriler kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki nedenselliği araştırmak için Toda ve Yamamoto tarafından önerilen Granger nedensellik testinin değiştirilmiş bir versiyonu kullanılmıştır. Çalışma İslami bankacılık katılım fonu ve fon kullandırma hacmi ile konvansiyonel bankacılık mevduat hacmi arasındaki nedenselliği ortaya koymaktadır. Analiz sonuçları İslami bankalarının katılım fonu ve fon kullandırma hacminin konvansiyonel bankalar mevduat hacmi üzerinde etkili olduğunu (granger nedeni), aynı zamanda konvansiyonel bankacılık mevduat hacminin de İslami bankacılık katılım fon hacmi üzerinde etkili olduğunu (granger nedeni) göstermektedir. Çalışma elde edilen sonuçlarla bir taraftan bankacılık sektörü açısından katılım bankalarının önemini ortaya koymakta diğer taraftan İslami bankalar (katılım bankaları) ile konvansiyonel bankalar arasındaki ilişkiyi farklı bir perspektiften ele alarak literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır.