Ampirik Bir Araştırma Tasarımımızı Nasıl Daha İyi Hale Getirebiliriz?

Abstract

Öz Bilimsel bir araştırma süreci varlıklar, olgular ya da belli bir konu hakkında araştırma sürecinin başlangıcında sahip olduğumuz inançlarımızda daha makul ve kabul edilebilir bir kesinlik, ilerleme, iyileşme, gelişme veya genişlemeye işaret eden bir sonucuna ulaşmak adına yaptığımız bir çalışmadır. Bu nedenle araştırma sonunda böyle bir epistemik başarıya ulaşılması adına öncelikle üzerinde düşünülmesi gereken şey hangi kuramdan hareket edeceğimiz, hangi yöntemi izleyeceğimiz, hangi tür araştırma yapacağımız, hangi tür veriler derleyeceğimiz ve onları nasıl analiz edeceğimiz değil, bilimin ve bilimsel araştırma sürecinin doğası ve döngüsünün neleri içerdiği ve araştırmanın hangi kısıtlar altında yapılacak olduğunu dikkate alarak iyi düşünülmüş bir araştırma tasarımı ortaya koymaktır. Bu çalışmada bu kısıtların neler oldukları kısaca tanımlandıktan sonra genel olarak sosyal bilim araştırmalarında karşılaşılan tasarım sorunlarının ardında yatan ve farkında olunduklarında daha iyi bir araştırma tasarımı ortaya koymayı mümkün kılan bazı temel kısıtların metodolojik bir değerlendirmesi yapılmaktadır. Bunlar: (i) araştırma süreci sonunda yapılacak çıkarımların neler oldukları, (ii) araştırmacıyı aynı konuda yapılmış olan daha önceki çıkarımları gözden geçirmeye ve/veya yeni çıkarımlar yapmaya sevk eden bilgi/bilme sorununun ne olduğu, (iii) bu sorunun ele alınmasında izlenen yaklaşım biçimlerinin (kuram-güdümlü, sorun-güdümlü ve teşhis) araştırmacıyı neyi yapmaya muktedir kılabileceği ve (iv) incelemenin hangi bilgi biçimlerine ve kimin bilgilerine ve verilerine dayalı olarak yapılacağıdır.