Affiliation:
1. Uniwersytet Warszawski
Abstract
1 stycznia 1994 roku Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) rozpoczęła powstanie w meksykańskim stanie Chiapas wymierzone w neoliberalne przemiany w Meksyku oraz politykę władz wobec rdzennych mieszkańców kraju. Różniło się ono jednak od większości zrywów w Ameryce Łacińskiej. Powstańcy zaproponowali bowiem, co stanowi problem badawczy niniejszego artykułu, nowy sposób myślenia o polityce i relacjach społecznych, odmienną wizję transformacji społecznej, a także metody zbiorowego działania. Zakłada ona demokratyczną przebudowę Meksyku przez samo społeczeństwo obywatelskie. Z tego też powodu odrzucili postulat przejęcia władzy politycznej w państwie, zamiast czego koncentrują się na tworzeniu oraz ochranianiu autonomicznych wspólnot. W efekcie zaczął wyłaniać się autonomiczny i horyzontalny porządek, budowany od dołu ku górze, w oparciu o demokrację bezpośrednią, konsensualny sposób podejmowania decyzji zbiorowych, równość społeczną, uznanie różnicy, czy też odrzucenie praktyk hegemonicznych. Stanowiło to ekspresję niezwykle eklektycznej i wolnościowej kultury politycznej, która ich charakteryzuje. Odnaleźć w niej można bowiem elementy właściwe dla tradycji anarchistycznej, marksistowskiej, Teologii wyzwolenia, czy też kultury oraz obyczajów rdzennych mieszkańców Meksyku.
Reference79 articles.
1. Acosta, A. (2010). Contingencies of Silence. Subalternity, the EZLN, and the Accounting of Speech in Latin America. Journal of Latin American Cultural Studies 19 (2), 203-223. DOI: 10.1080/13569325.2010.494936.
2. Almond, G.A., Powell, B. (1975). Kultura polityczna, w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, Derczyński W., Jasińska-Kania A. i Szacki J. (red). Warszawa: PWN.
3. Barmeyer, N. (2003). The Guerrilla Movement as a Project. An Assessment of Community Involvement in the EZLN.Latin American Perspectives 30 (1), 122–138. DOI: 10.1177/0094582X02239201.
4. Bello, W.F. (2011). Wojny żywnościowe. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa (Biblioteka Le Monde Diplomatique).
5. Biernacka, M. (2016). Między konfliktem a pojednaniem. Ludy rdzenne Meksyku w ustawie zasadniczej i działalności administracji publicznej. Pol i Spol 14 (4), 52-68. DOI: 10.15584/polispol.2016.4.4.