Antisosyal Kişilik Özellikleri Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, antisosyal kişilik özelliklerinin değerlendirilmesinde kullanılabilecek güncel bir ölçeğin geliştirilmesi ve geçerlik güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Antisosyal Kişilik Özellikleri Ölçeği (AKÖÖ) maddeleri DSM-5 tanı kriterleri ve çeşitli klinik betimlemelerden yararlanarak oluşturulmuştur. Pilot uygulamada 171 kişilik veri setine uygulanan analizler sonucunda madde sayısı 22’ye düşürülmüştür. Asıl uygulamada, 18-73 (27.72±9.61) yaş aralığındaki 555 kadın (%69.9) ve 239 erkek (%30.1) olmak üzere toplam 794 kişilik üniversite öğrencisi ve toplum örnekleminden veri toplanmıştır. 794 kişiden oluşan veri setinden random bir şekilde seçilerek 387 katılımcının verileri ile Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve 407 katılımcının verileri ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Yapı geçerliği için yapılan AFA’ya göre 4 boyutlu bir faktör yapısına sahip olan ve varyansın %56.26’sını açıklayan 17 maddelik AKÖÖ’nün DFA’da sadece bir modifikasyonla kabul edilebilir uyum indekslerine sahip olduğu görülmüştür. Tekrar test korelasyonları .72 ila .89 ve madde toplam korelasyonları ise .40 ila .58 arasında bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa değerlerinin .67 ila .76 aralığında olduğu görülmüştür. Ayrıca yakınsak geçerlik için yapılan analizler sonucunda AKÖÖ’nün diğer ölçeklerle anlamlı korelasyonlarının olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak Türk kültüründe geliştirilmiş bir ölçek olan AKÖÖ’nün antisosyal kişilik özelliklerini ve antisosyal kişilik bozukluğuna yatkınlığı değerlendirmede kullanılabilecek, güçlü psikometrik özelliklere sahip, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu tespit edilmiştir.