Tıp Fakültesi Dönem 1 ve Dönem 5 Öğrencilerinin Yurt Dışına Göç Eğilimlerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Hekim göçü özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde sağlık hizmetlerini olumsuz etkilemektedir. Türkiye, 100.000 kişi başına düşen hekim sayısı (217/100.000) ile Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü (OECD) ülkeleri arasında son sıralarda yer almaktadır. İş koşullarının ağırlığı, mesleki tatminsizlik, ekonomik zorluklar ve/veya hekime yönelik şiddet nedeniyle kendi ülkelerinde gelecek kaygısı taşıyan hekimlerin yaşam standartlarının iyileştirilmesi; daha iyi çalışma koşulları, kendisinin ve çocuğunun geleceği, kariyer olanakları gibi nedenlerle gelişmiş ülkelere göç etmeye yöneldiği gözlenmektedir. Bu çalışmada beş farklı tıp fakültesinde halen birinci ve beşinci sınıfa devam eden öğrencilerin uzmanlık tercihleri ve hekim göçü yönündeki eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte epidemiyolojik bir araştırmadır. Araştırma grubu Hacettepe, Pamukkale, Bursa Uludağ, Marmara ve Kocaeli Üniversiteleri Tıp Fakültesi Dönem 1 ve Dönem 5 öğrencilerinden oluşmaktadır. Evrenden örnek seçilmemiştir, tüm öğrencilere ulaşılmaya çalışılmış, katılmayı kabul edenlerin tümüne sosyodemografik bilgiler, mezuniyet sonrası planları, tercih ettikleri uzmanlık dalı ve nedeni, yurtdışı çalışma planları ile ilgili sorular içeren, çalışmaya özel hazırlanmış çevrim içi bir anket uygulanmıştır. Etik kurul ve ilgili fakültelerin dekanlık izinlerinin alınmasını takiben veri toplama 2022 Aralık ayında tamamlanmıştır. Bulgular: Çalışmaya davet edilen kayıtlı öğrencilerden Hacettepe Üniversitesi’nden 143(%35,4), Pamukkale Üniversitesi’nden 53(%13,1), Bursa Uludağ Üniversitesi’nden 56(%13,9), Marmara Üniversitesi’nden 75(%18,6) ve Kocaeli Üniversitesi’nden 77(%19,1) kişi olmak üzere 5 tıp fakültesinden toplam 404 öğrenci katılmıştır. Araştırmaya katılan katılımcıların yaklaşık yarısı hekimlik mesleğini “insanlara yardım etmek için” seçtiklerini ifade etmiştir. Çalışmaya dahil olan Dönem 1 öğrencilerinin %60,3’ü yurt dışına gitme planı olduğunu belirtirken; Dönem 5 öğrencilerinde bu yüzde 39,7’dir (p=0,002). Katılımcıların %70,3’ü çok-iyi/iyi düzeyde İngilizce bildiğini belirtirken; yurt dışına gitme planı olduğunu belirten katılımcıların, beyana dayalı, İngilizce düzeyi diğerlerine kıyasla daha yüksektir (p