Kıyı Ekosistemlerinde Ekolojik Riskin Zamansal Değişiminin İzlenmesi: Edremit Lagünü (Balıkesir) Örneği

Abstract

Jeomorfolojik açıdan bir kıyı birikim şekli olan lagünler, ekolojik açıdan son derece zengin ve hassas ekosistemlerdir. Ancak, son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar lagün ekosistemlerinin antropojenik etkiler nedeniyle ekolojik risk sorunları yaşadığını göstermektedir. Bu çalışmanın amacı; Edremit ilçesi (Balıkesir, Türkiye) sınırlarında yer alan Edremit Lagünü’nde potansiyel toksik element (PTE) kaynaklı ekolojik risk seviyesinin zamansal değişimini analiz etmektir.Çalışma kapsamında; lagünden 1 adet 28 cm uzunluğunda karot alınmıştır. Sediment örnekleri kullanılarak klorofil bozunma ürünleri, toplam organik karbon ve PTE konsantrasyonları analiz edilmiştir. Zenginleşme faktörü ve jeoakümülasyon indeksi ile PTE’lerin doğal-antropojenik kaynakları tespit edilmiştir. Modifiye ekolojik risk indeksi ve modifiye potansiyel ekolojik risk indeksiyle ekolojik risk seviyesi belirlenmiştir. Toksik risk seviyesi toksik risk indeksi ile analiz edilmiştir. PTE kaynakları çok değişkenli istatistiksel analizlerle belirlenmiş, Arc – Map 10,5 yazılımıyla haritalama işlemleri yapılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgulara göre; Mo ve Mn dışında hiçbir PTE zenginleşmemiştir. Cd hariç hiçbir PTE ekolojik risk yaratmamaktadır. Lagünde düşük seviyede ekolojik ve toksik risk bulunmaktadır. Hg, As ve Mn gelecekte ekolojik ve toksik riski arttırabilecek PTE’ler olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle, Hg, As, Mn’nin lagüne deşarj olmaması için gerekli önlemlerin alınması önerilmektedir.