KİŞİLERARASI İLETİŞİMDE ALDATMA TEORİSİNİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Abstract

İletişim bilimleri alanında önemli bir yere sahip olan kişilerarası iletişim, en az iki kişinin birbiri ile olan etkileşim süreci ve bu süreç içerisinde gerçekleşen duygu, düşünce, bilgi paylaşımı gibi aktiviteleri temsil eder. Kişilerarası iletişimin kendine ait kuramları arasında bulunan aldatma teorisi bu çalışmanın kuramsal ve kavramsal çerçevesini oluşturmaktadır. Aldatma teorisi ile ilgili Türkçe literatürde herhangi bir çalışmaya rastlanmadığından bu teori ile ilgili çalışma yapma gereği duyulmuş ve bu alanda Türkçeye çevrilmemiş kaynaklar literatüre kazandırılmak istenmiştir. Bu çalışmanın amacı literatürde aldatma teorisi ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında sayısal veri sunmaktır. Çalışmada konu ile ilgili elde edilen makalelerin bibliyometrik analiz yöntemiyle niceliksel veri analizi yapılmıştır. Çalışmanın evrenini Scopus veri tabanında yer alan aldatma teorisi taramasından elde edilen 115 akademik çalışma oluşturmaktadır. Elde edilen 115 akademik çalışma Vosviewer programına aktarılarak analize tabi tutulmuştur. Çalışmada ortak yazarlık ağları, yazar-atıf analizi, anahtar sözcüklerin birlikte görülme (Co-Occurence) sıklığı, ülkelerin ve kurumların ortak yazarlık durumu, makalelerin ve yazarların bibliyografik eşleşmesi son olarak yazarların eş-atıf analizi hakkında bilgilere yer verilmiştir. Analiz sonuçlarında, kavram üzerine en çok üreten ve atıf alan ülkeler Amerika Birleşik Devletleri (n=20), Güney Kore (n=10), İngiltere (n=9), Kanada (n=9) olarak bulgulanmıştır. En çok tercih edilen anahtar kavramlar deception (aldatma) (n=91), interpersonal deception theory (kişilerarası iletişimde aldatma) (n=47), deception detection (aldatma tespiti) (n=31) olarak tespit edilmiştir. En çok atıf alan yazarlar DB Buller ve JK Burgoon, W Von Hippel ve R Trivers, Vishwanath A.İ ve Herath T. ve Chen son olarak AR Mele olduğu anlaşılmaktadır.