Mobil Gazetecilik – Hiper-yerel Gazetecilik Temelinde “Son Dakika Haberciliği”: Instagram Hesaplarının Editoryal Süreçleri Üzerine Bir Deneme

Abstract

Bu araştırma kapsamında mobil gazetecilik ve hiper-yerel gazetecilik kavramları tartışmaya açılacaktır. Zira haberciliğin dijitalleşmesi ile hem küresel meseleler gündelik alana sirayet etmekte hem de yerel konulara ilgi artmaktadır. Birbirine karşıt görünen bu alanın kesişim kümesi olarak sosyal medya hesaplarını incelemeye almak önem arz etmektedir. Bir performans alanı olarak Instagram, haberciliğin de performe edilen bir mecra olarak yeniden üretilmesine imkân tanıyan bir görünüme sahip olmaktadır. Yaşadıkları yerler ile ilgili pragmatik bilgiye erişmek isteyen kullanıcılar ise hiper-yerel haberciliği kendi alanları ile kurdukları ilişkiyi kültürel bir bağlama yerleştirme olanağına sahip olmaktadır. İnstagram ‘son dakika’ sayfalarında, hiper-yerel gazeteciliğin iddia edildiği gibi kurgulanıp kurgulanmadığını, varsa eksikliklerin neler olduğunu tespit emek çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın yöntemi olarak ise nitel araştırma metotlarından olasılıklı olmayan örneklem türlerinden biri olan kartopu örneklem tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda Instagram üzerinden yayın yapan İstanbul’un dört (4) ayrı semtinden [Beylikdüzü, Küçükçekmece, Ataşehir, Bahçelievler] haberler ulaştıran dört (4) sosyal medya hesabı yöneticisi ile yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler neticesinde 5 tema belirlenmiştir. Bu temalar; katılımcıların Instagram’da yerel haber paylaşım hesabı açma nedenleri, katılımcıların haber kaynakları ile olan ilişkileri, katılımcıların reklam gelirleri, katılımcıların resmî kurumlarla ilişkileri, katılımcıların haber editoryal süreçlerine yaklaşımları olarak sıralanmıştır. Katılımcıların hepsi lisans eğitimlerini iletişim fakültelerinin gazetecilik bölümünde tamamlamıştır. Bunun sonucu olarak editöryal sürecin farkındalığı katılımcılarda yüksektir. Bununla birlikte İnstagramın kullanım pratiklerinin ortaya çıkardığı durum, tartışılmıştır. Görüşmeler neticesinde mobil gazeteciliğin hiper-yerel gazeteciliğe açtığı imkanlar Bourdieu’nun alan kavramı üzerinden incelenmiş ve hiper-yerel haberciliğin habitusu, beraberinde getirdiği etik sorunları ekseninde tartışmaya açılmıştır.