Orta Çağ Avrupa’sının Eli kanlı Adlî Memurları ve Kirli İşlerin Efendileri: Cellatlar

Abstract

Erken Orta Çağ döneminin büyük bölümünde ve bunu takip eden yüzyıllarda, suç ve kanunsuzluk tüm dünyada yaygındı. Orta Çağ’da suçlu kişilerin yargılandığı adlî sistem, hem sivil mahkemelerden hem de kiliseye bağlı Engizisyon mahkemelerinden oluşuyordu. Bu bağlamda adlî sisteme hizmet eden birçok görevli vardı. Ancak, Orta Çağ'dan itibaren Batı ve Orta Avrupa toplumları, hükümlülerine ölüm cezası verme ihtiyaçlarını karşılayacak resmi bir pozisyona giderek daha fazla ihtiyaç duymaya başladılar. Bu yüzden cellatlık toplumda bir meslek olarak ön plana çıkmıştır. Orta Çağ Dünyası ile zihin dünyamızda oluşan el baltaları ile ölüm yayan kimseler olarak tasvir edilen cellatlar, aslında faydalı birer kamu görevlisi olmuşlardır. Bir kamu celladının, görevi adlî makamlar tarafından verilen idam ve bedensel cezaları uygulamak olmuştur. Çünkü erken Orta Çağlardan itibaren eğer bir celladın yardımı yoksa, cüppeli hakimlerin ve peruklu yargıçların cezaları hiçbir işe yaramazdı. Orta Çağ Avrupa'sında cellatlar sadece infazları gerçekleştirmiyordu. Çöplerin toplanmasından fahişelerin ve cüzzamlıların takibine, pazar yerlerinin denetiminden, kanalizasyon işlerine, başıboş hayvanların kontrolüne kadar şehir hayatının düzeniyle ilgili pek çok görevi de yerine getirmişlerdir. Cellatlar, kimsenin yapmak istemediği veya tiksindiği birçok şeyi yaptıkları için kirli işlerin ustaları da denir. Bu işlerden iyi para kazanmış olmalarına rağmen toplumda katil ve kirli olarak görülmüşlerdir. Bu nedenle insanlar tarafından sevilmediler ve toplumdan izole edildiler.