Otizmli Bireylere Yönelik Toplumsal Farkındalık Düzeyinin İncelenmesi

Abstract

Otizmli bireylerin toplum içindeki yerini anlamak için öncelikle toplumun otizme yönelik tutum ve bakış açısının açığa çıkarmak önem taşımaktadır. Toplum içinde otizmli bireyler sosyal iletişimde yaşadıkları sorunlar ve stereotipik hareketleri nedeni ile etiketlenme ve damgalamaya maruz kalabilmektedir. Toplumun olumsuz tutum ve davranışları ile sosyal hayat otizmli birey ve aileleri için zorluk oluşturabilmektedir. Toplumun otizmli birey ve aileye yönelik olumsuz tutum ve davranışları sonucunda, aile üyeleri toplumdan soyutlanarak yaşar hale gelmektedir. Bu çalışmanın amacı toplumun otizme bakış açısını çeşitli değişkenler aracılığı ile incelemektir. Bu araştırma, nicel metot ile ilişkisel tarama türünde yapılmıştır. Araştırmada, Otizm Spektrum Bozukluğuna Yönelik Toplumsal Tutumlar Ölçeği (OYTTÖ), Damgalama Ölçeği, Hoşgörü Ölçeği ve sosyo-demografik bilgileri belirlemek amacıyla hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma verileri online ortamda elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre otizm spektrum bozukluğuna yönelik toplumsal tutum ile hoşgörü arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Dışlanma alt ölçekleri olan ayrımcılık, etiketleme, psikolojik sağlık ile otizm spektrum bozukluğuna yönelik toplumsal tutum arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilmiş; önyargı ile otizm spektrum bozukluğuna yönelik toplumsal tutum arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Kadın ve erkek olma durumu ile otizm spektrum bozukluğuna yönelik toplumsal tutum arasında bir ilişki bulunamamıştır. Yapılacak çalışmalarda farkındalığın otizmin en yakın çevresinden başlayarak topluma doğru genişletilmesi büyük önem taşımaktadır.