Türkiye’ye Yönelik İskânlı ve İskânsız Uluslararası Göçlerin Sosyokültürel Uyum Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi: Ahıska Türkleri Örneği

Abstract

Türkiye, uluslararası göçe büyük ölçüde maruz kalan ve sonuçlarından geniş ölçüde etkilenen bir aktördür. Bu göçlerin büyük bir kısmı uluslararası istikrarsızlıklara bağlı olarak dönemsel ve kitlesel olarak gerçekleşse de mütevazı bir kısmı Türk Dünyasından kaynaklanmakta ve süreklilik arz etmektedir. Bu çalışma, Türk Dünyasının asli unsurlarından olan Ahıska Türklerinin Türkiye’ye yönelik gerçekleşen iskanlı ve iskansız göçlerini konu edinmektedir. Ahıska Türklerinin Türkiye’ye yönelik iskanlı ve iskansız uluslararası göçlerini inceleyen çalışma, Ahıska Türklerinin sosyokültürel uyum düzeylerini ölçmeyi ve karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın örneklem grubunu, Türkiye’ye her iki göç biçimiyle gelen; Antalya ve Erzincan’da ikamet eden Ahıska Türkleri oluşturmaktadır. Kesitsel tanımlayıcı araştırma tipinde gerçekleşen çalışmanın verileri, “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Kültürlerarası Psikolojik Sermaye Ölçeği (KPSÖ)” ve “Sosyokültürel Uyum Ölçeği (SKUÖ)” aracılığıyla toplanmış ve SPSS-26 ile analiz edilmiştir. Çalışma, Türkiye’ye hem Erzincan’a iskanlı hem Antalya’ya iskansız (serbest) olarak göç eden Ahıska Türklerinin sosyokültürel uyumunu ölçmüş, neticede her iki grubun da uyum düzeyinin yüksek olduğunu tespit etmiştir. Bununla birlikte, birinci grupta yer alan Ahıska Türklerinin uyum düzeyinin ikinci gruba kıyasla anlamlı ölçüde yüksek çıktığı görülmüştür. Her iki grubun uyum düzeyinin yüksek çıkmasına rağmen uyum sürecine ve ihtiyaç duyduğu da ulaşılan sonuçlardan biri olarak belirtilmelidir. Yürütülen saha çalışmasındaki gözlemlere, elde edilen verilerin analiz sonuçlarına ve alan yazını incelenmesine dayanarak elde edilen temel çıkarımlardan bir başkası, Türkiye’ye yönelik gerçekleşen Ahıska Türklerinin göçünün nitelikli iş gücü temin ettiği, güvenilir nüfusu oluşturduğu ve göçmenlerin Türkiye’yi vatan (hedef ülke) olarak gördükleri yönündedir. Bununla birlikte önemli sonuçlardan bir diğeri, Türkiye’nin yürüttüğü iskân politikalarının çeşitli kazanımlar sağlamış olmasına karşın, geliştirilmeye ve iyileştirilmeye muhtaç duyduğudur.